Σάββατο, Σεπτεμβρίου 06, 2008

Oι πολιτισμοί στην... πράσινη Σαχάρα

The New York Times

Οταν ο Πολ Σερένο αναζητούσε στη Σαχάρα οστά δεινοσαύρων δεν μπορούσε να φανταστεί ότι ξαφνικά θα μετατρεπόταν από παλαιοντολόγο σε αρχαιολόγο.
Η αποστολή της οποίας ηγείτο ανακάλυψε το μεγαλύτερο ώς σήμερα νεκροταφείο ανθρώπων που έζησαν κατά τη Λίθινη Εποχή. Οι «ένοικοί» του, μάλιστα, ζούσαν στην περιοχή την περίοδο που η Σαχάρα ήταν καταπράσινος παράδεισος.
Τα πρώτα κομμάτια κεραμικών, λίθινων εργαλείων, όπως και οι ανθρώπινοι σκελετοί ανακαλύφθηκαν στη νότια Σαχάρα, κοντά στον Νίγηρα, πριν από οκτώ χρόνια. Λόγω της μεγάλης σημασίας των ευρημάτων, ο δρ Σερένο, του Πανεπιστημίου του Σικάγο, οργάνωσε διεθνή ομάδα αρχαιολόγων, με στόχο την έρευνα παραλίμνιου οικισμού κυνηγών και ψαράδων, που πρωτοεμφανίστηκαν στην περιοχή πριν από δέκα χιλιάδες χρόνια και παρέμειναν εκεί επί πέντε χιλιάδες χρόνια.
Στην πρώτη ολοκληρωμένη έκθεση, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση PLoS, η ομάδα αναφέρει ότι ανακάλυψε 200 τάφους από δύο πολιτισμούς που «αναπτύχθηκαν» διαδοχικά στην ίδια περιοχή. Σε κάποιους ανακαλύφθηκαν κεραμικά και στολίδια από ελεφαντόδοντο. Ενα νεαρό κορίτσι έχει ταφεί φορώντας στο χέρι της βραχιόλι από χαυλιόδοντα ιπποπόταμου, ενώ ένας άνδρας ετάφη καθισμένος στο καβούκι μίας χελώνας. Το πιο εντυπωσιακό εύρημα, ωστόσο, είναι ένας τριπλός τάφος στον οποίο κείται μία μικρόσωμη γυναίκα, ξαπλωμένη στο πλάι, και απέναντί της τα δύο της παιδιά. Τα χέρια των παιδιών απλώνονται προς το μέρος της σαν να προσπαθούν να την αγκαλιάσουν. Καθώς βρέθηκε γύρη στον τάφο, οι ειδικοί πιστεύουν ότι είχε διακοσμηθεί με άνθη. Οι αμμόλοφοι της περιοχής Γκομπέρο έχουν διατηρήσει σχεδόν αναλλοίωτο το νεκροταφείο, ενώ τα ευρήματα μας αποκαλύπτουν μία πληρέστατη εικόνα τόσο της διαδικασίας ταφής όσο και της ανατομίας των ανθρώπων της εποχής, της υγείας και της διατροφής τους. Ταυτόχρονα, αποδεικνύουν ότι οι κλιματικές συνθήκες στην περιοχή ήταν ευνοϊκές για την ανθρώπινη επιβίωση.
Οι πρώτοι κάτοικοι στο Γκομπέρο ανήκαν στον πολιτισμό των Κιφίων και ήταν ψηλοί κυνηγοί, αλλά και ψαράδες. Αργότερα, εποίκισαν την περιοχή οι εκπρόσωποι του πολιτισμού της ερήμου του Τενερέ, που επίσης κυνηγούσαν, ψαρεύαν, αλλά είχαν και κοπάδια. Η ανακάλυψη υποδεικνύει ότι ακόμα και η Σαχάρα υπέστη σημαντικές μεταβολές στην ιστορία της. «Στην περιοχή των ανασκαφών, βρήκαμε οστά ζώων που δεν ζουν στην έρημο. Μπροστά μας απλωνόταν η καταπράσινη Σαχάρα», εξηγεί ο δρ Σερένο.
Από ανάλυση των κεραμικών που βρέθηκαν στην περιοχή και των οστών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι δύο διαφορετικοί πολιτισμοί ανήκαν σε βιολογικώς διαφορετικές ομάδες. Τα οστά και τα δόντια που βρέθηκαν στην περιοχή δείχνουν, εν αντιθέσει προς τους ρωμαλέους Κιφίους, ότι οι εκπρόσωποι του πολιτισμού της ερήμου του Τενερέ ήταν κοντοί και αδύνατοι και διόλου δραστήριοι. Το σχήμα, ωστόσο, των κρανιών τους μοιάζει πολύ με μεσογειακών λαών και όχι άλλων γειτονικών κοινοτήτων, γεγονός που προκάλεσε το ενδιαφέρον των ερευνητών.
Από την Καθημερινή

Δεν υπάρχουν σχόλια: