«“Στρατιώτη σκότωνε”, τραγουδούσα»

ΑΦΡΙΚΗ, ΣΗΜΕΡΑ. ΕΜΦΥΛΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ. ΕΝΑ ΑΓΟΡΙ ΑΝΑΓΚΑΖΕΤΑΙ

ΝΑ ΔΙΑΛΕΞΕΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ.

ΕΠΙΛΕΓΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗΣ, ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΜΙΑ

ΟΜΑΔΑ ΑΝΤΑΡΤΩΝ. ΩΜΗ ΒΙΑ, ΘΑΝΑΤΟΣ. ΑΣΤΟΛΙΣΤΗ ΑΦΗΓΗΣΗ,

ΓΛΩΣΣΑ ΛΕΠΙΔΙ. ΕΝΑΣ ΠΡΩΤΟΕΜΦΑΝΙΖΟΜΕΝΟΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ

ΔΙΝΕΙ ΦΩΝΗ ΣΕ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΑΜΕΤΡΗΤΑ ΠΑΙΔΙΑΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ

ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ. ΓΡΟΘΙΑ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ

Το καλοκαίρι του 2006 επισκέφθηκα τη Ρουάντα, με τους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα. Με κάλεσαν να παρακολουθήσω από κοντά το έργο τους και να γράψω γι΄ αυτό στον «Ταχυδρόμο», όπως έκαναν και άλλοι συγγραφείς, στο πλαίσιο μιας εξωστρεφούς εκστρατείας της ΜΚΟ. Θέμα μου: η σεξουαλική κακοποίηση νηπίων και παιδιών. «Σκέψου αν θέλεις να τα δεις αυτά», προειδοποίησαν αγαπημένοι άνθρωποι. Τα πολιτισμένα μας αντανακλαστικά αποδεικνύονται ιδιαζόντως ευαίσθητα, όταν το μαχαίρι φτάνει στο κόκαλο. Η Αφρική, σε αρκετές περιπτώσεις, αποδεικνύεται ένα ιδιότυπο μέτρο για τις ανοχές, τις αντοχές και τους φόβους μας.
Ο Ουζοντίνμα Ιγουεάλα είναι Νιγηριανός. Γεννήθηκε στις ΗΠΑ, αποφοίτησε από το Χάρβαρντ. Είκοσι πέντε ετών σήμερα, ζει στη Νιγηρία. Έχει εργαστεί για την αποκατάσταση παιδιών-στρατιωτών στην πατρίδα του. Το βιβλίο του Θηρία χωρίς πατρίδα εκδόθηκε το 2005. Ο εικοσιτριάχρονος, τότε, πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας έκανε την έκπληξη. Απέσπασε ενθουσιώδεις κριτικές από ακαδημαϊκούς και συγγραφείς. Βραβεία και διακρίσεις (Α΄ βραβείο μυθιστορήματος 2006 της Αμερικανικής Ακαδημίας Γραμμάτων και Τεχνών, Βραβείο Υoung Lions 2006 της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Νέας Υόρκης, Α΄ Βραβείο Μυθιστορήματος 2006 των «Los Αngeles Τimes»).

Φρικτά γεγονότα

Η ιστορία έχει ως εξής: ο Άγκου ζει ευτυχής στο χωριό του, ώσπου ξεσπά εμφύλιος πόλεμος. Ο πατέρας του δολοφονείται, η μητέρα και η αδελφή του εξαφανίζονται, η ζωή που ξέρει τελειώνει. Όταν επελαύνει μια ομάδα ανταρτών, ένας συνομήλικος του Άγκου, ο Στρίκα, τον ξετρυπώνει από την κρυψώνα του. Ο Κομαντάτ, αρχηγός των ανταρτών, τον καλεί να διαλέξει. Θα τους ακολουθήσει ή θα πεθάνει; Ο Άγκου διαλέγει τη ζωή. Μεταλλάσσεται σε παιδί-στρατιώτη. Βία, πόνος, θάνατος. Ο Άγκου συνηθίζει σε όλα. Συμμετέχει. Βιάζει, βιάζεται. Υποδέχεται τη βία και την ασκεί.
Αυτές οι ιστορίες, ιστορίες που βασίζονται σε φρικτά γεγονότα, διηγήσεις ωμής βίας, αφηγήσεις αστόλιστου πόνου αποτελούν επικίνδυνο συγγραφικό υλικό. Στην αρχή φαίνεται εύκολο να τις αξιοποιήσεις λογοτεχνικά. Είναι τόσο ισχυρές από μόνες τους, εκπυρσοκροτούν στο στομάχι. Εδώ ελλοχεύει ο κίνδυνος. Η πανίσχυρη πράξη, ο σκοτεινός γκρεμός, ο αισθηματικός πυρετός, ο ανθρώπινος πόνος είναι ευπαθή λογοτεχνικά υλικά. Όταν μπαίνουν σε λόγια, συνήθως σμικρύνονται, αποδυναμώνονται. Μοιάζουν αχνή παρτιτούρα της πραγματικότητας, με μπουρμπουλήθρες ρητορικής. Όταν το περιεχόμενο είναι εκρηκτικό, η μορφή συνήθως υπολείπεται- κι αυτό έχει τις συνέπειές του.

Η συνέχεια στα Νέα

Διαβάστε για το συγγραφέα εδώ...