Δημοκρατία κόντρα στα φυλετικά μίση

Επειτα από δέκα χρόνια, οι κάτοικοι της Ακτής Ελεφαντοστού επιστρέφουν σήμερα στις κάλπες για τις προεδρικές εκλογές, εάν δεν έχει συμβεί κάτι τραγικό τις τελευταίες ώρες.

Και το τραγικό δεν είναι εκτός προγράμματος, αφού οι τελευταίες δύο εκλογικές αναμετρήσεις, μία που δεν έγινε, το 2005, και μία που έγινε, το 2000, σημαδεύτηκαν από αιματηρά επεισόδια. Οι υποψήφιοι είναι δεκατέσσερις, αλλά τα μάτια όλων είναι στραμμένα στους τρεις επικρατέστερους, τον απερχόμενο πρόεδρο Λοράν Γκμπάγκμπο, τον πρώην πρόεδρο Ανρί Κονάν Μπεντιέ και τον πρώην πρωθυπουργό Αλασάν Ουατάρα.

Και οι τρεις ετοιμάζονται χρόνια γι' αυτή τη στιγμή, όπως και οι ψηφοφόροι, αφού οι εκλογές αναβληθήκαν έξι φορές την τελευταία πενταετία.

Ο νικητής θα έχει ν' αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα: διαλυμένες δομές, ανεξέλεγκτη διαφθορά και όλες τις συνέπειες του εμφύλιου, που, από το 2002 και επί πέντε χρόνια, μέχρι τη Συνθήκη του Ουαγκαντούγκου (Μπουρκίνα Φάσο), δίχασε τη χώρα.

Ο άλλοτε οικονομικός γίγαντας της αφρικανικής δυτικής ακτής (κακάο και πετρέλαιο), το υπόδειγμα δημοκρατίας -με αφρικανικά πρότυπα- υπό τον Φελίξ Ουφουέ-Μπουανί, από το 2007 προσπάθησε, χωρίς αποτέλεσμα, να βρει μια ευαίσθητη ισορροπία, με τον Γκμπάγκμπο -που πολλοί κατηγόρησαν για καλπονοθεία το 2000- στην προεδρία και τον Γκιγιόμ Σορό -πρώην αρχηγό των ανταρτών του Βορρά- στην πρωθυπουργία.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Οι αφρικανοί... θα τους σώσουν!

Το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου, που διεξήχθη τον Ιούνιο και τον Ιούλιο στη Νότια Αφρική, έδωσε το έναυσμα για πληθώρα άρθρων που εξυμνούσαν τη Μαύρη Ηπειρο ως το νέο Ελντοράντο των δυτικών εταιρειών που βρίσκονται σε διαρκή αναζήτηση αγορών. Ομως, προσοχή στις ψευδαισθήσεις: σε πολλές αφρικανικές χώρες, η αύξηση των ανισοτήτων υποδηλώνει ότι η σταθερότητα δεν θα επιτευχθεί χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη.

Μέσα σε μία δεκαετία, η ρητορική των οικονομικών εφημερίδων για τους Αφρικανούς άλλαξε τελείως. Ορισμένα έντυπα, μάλιστα, πέρασαν από την αφρο-απαισιοδοξία του τέλους του αιώνα σε μια μακάρια αφρο-αισιοδοξία. Στην αρχή, η ανακάλυψη μιας «κρυφής αγοράς» στην Αφρική αποτέλεσε, γύρω στο 2000, το αντικείμενο του ενδιαφέροντος εξειδικευμένων οικονομικών περιοδικών. Την περίοδο που η Κίνα άρχισε να διεισδύει στις σφαίρες επιρροής των παραδοσιακών αποικιοκρατικών δυνάμεων (και οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκινούσαν ένα νέο σαφάρι στην Αφρική), ο αγγλοσαξονικός τύπος ακολούθησε το ρεύμα.

Από το 2008 και τις πρώτες εκδηλώσεις της κρίσης στις παραδοσιακές αγορές τους, οι γαλλικοί επιχειρηματικοί κύκλοι, με τη συνοδεία των φερεφώνων τους στο χώρο της ενημέρωσης, ξεχύθηκαν, με τη σειρά τους, στις χώρες της Υποσαχάριας Αφρικής που δεν ανήκουν στη σφαίρα επιρροής της «γαλλικής Αφρικής» (Francafrique -έκφραση που υποδηλώνει τα δίκτυα επιρροής της Γαλλίας στις αφρικανικές πρώην αποικίες της): Κένυα, Γκάνα, Νότια Αφρική, Νιγηρία, Μοζαμβίκη, Ανγκόλα...

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Η ακτή του εμφυλίου, της φτώχειας και της παιδικής θνησιμότητας

Το οδόστρωμα στην εθνική οδό που ενώνει τον διχασμένο Βορρά από το Νότο της Ακτής Ελεφαντοστού είναι σαν την πρόσφατη ιστορία της χώρας. Τα κάμποσα χιλιόμετρα ομαλής ασφάλτου έξω από τις πόλεις διαδέχονται τραχείς χωματόδρομοι, λακκούβες και τρύπες, που βαθαίνουν με κάθε πέρασμα των φορτηγών που κουβαλούν κακάο, καφέ, μπανάνες και τροπική ξυλεία για εξαγωγή προς τον αναπτυγμένο κόσμο.

Οι αντιθέσεις

Οι επιβάτες των λίγων Ι.Χ. που κυκλοφορούν και των μικρών λεωφορείων που εκτελούν χρέη εθνικών μεταφορέων, τραντάζονται βίαια κάθε τόσο, στοιβαγμένοι ανάμεσα σε μπαγκάζια και πουλερικά, καθώς προσπερνούν ξεθωριασμένες γιγαντοαφίσες που διαφημίζουν κινητά, καταναλωτικά προϊόντα αλλά και μια καμπάνια για την πολυπόθητη εθνική συμφιλίωση.

Με αντίστοιχες αναταράξεις βιώνουν οι Ιβοριανοί τα τελευταία χρόνια το κατρακύλισμα της πατρίδας τους από «κράτος-πρότυπο» και «καρδιά» της γαλλόφωνης Δυτικής Αφρικής, σε μια χώρα ρημαγμένη που παλεύει να κλείσει τις πληγές ενός οδυνηρού εμφύλιου. Οκτώ χρόνια μετά τα αιματηρά γεγονότα μιας εξέγερσης που έφερε τον έλεγχο του Βορρά στα χέρια των εξεγερμένων «επαναστατών» -των «Νέων Δυνάμεων», όπως θέλουν να αποκαλούνται- η χώρα ετοιμάζεται για πολλοστή φορά να διοργανώσει εκλογές την επόμενη Κυριακή, 31 Οκτωβρίου. Θα είναι η πρώτες μετά από 10 χρόνια. Επειτα από συνεχείς αναβολές, που επέτειναν την κρίση, ντόπιοι και άλλοι παρατηρητές αισιοδοξούν πως αυτή τη φορά οι εκλογές θα γίνουν, αφού οργανώνονται από μια κυβέρνηση που πλέον περιλαμβάνει στελέχη και των δύο πλευρών.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Ενα από τα πιο εντυπωσιακά στοιχεία που μαθαίνει ο επισκέπτης της Ακτής Ελεφαντοστού για τα τοπικά προγράμματα της UNICEF είναι ότι υπάρχει ολόκληρη καμπάνια προώθησης του μητρικού θηλασμού.

Οι γυναίκες, ακόμη κι όσες ζουν στην ύπαιθρο, προτιμούν να δίνουν στα μωρά τους ζεστό νερό και άλλα συμπληρώματα αντί για γάλα. Τα στελέχη της οργάνωσης το αποδίδουν σε κάτι που μοιάζει με στρεβλή επιρροή των δυτικών προτύπων στον πληθυσμό των αναπτυσσόμενων χωρών: «Δεν θηλάζουν γιατί μιμούνται τις πετυχημένες γυναίκες που δουλεύουν και αφήνουν τα μωρά τους νωρίς χωρίς το γάλα τους», εξηγεί η Σιλβί Ντοσού, εκπρόσωπος της οργάνωσης.

Η νοοτροπία αυτή έχει συμβάλει στα εντυπωσιακά ποσοστά παιδικής θνησιμότητας: ένα στα πέντε πεθαίνει πριν γίνει 5 ετών. Οι άλλοι παράγοντες που ευθύνονται γι' αυτό είναι κυρίως η ελονοσία, αναπνευστικές λοιμώξεις και ο υποσιτισμός. Μία στις 17 γυναίκες, επίσης, πεθαίνει στη γέννα από σηπτικές μολύνσεις ή επειδή δεν υπάρχει υποδομή για να γίνει καισαρική. Μόνο 57% από αυτές γεννούν σε νοσοκομεία, είτε γιατί δεν έχουν πρόσβαση είτε γιατί δεν επισκέπτονται τις δομές υγείας, λόγω προκατάληψης.

Η συνέχεια εδώ

Καταστροφικές πλημμύρες στο Μπενίν

Σε 680.000 υπολογίζονται οι πληγέντες από τις πλημμύρες στο Μπενίν από τις αρχές Οκτωβρίου, ανακοίνωσε σήμερα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (HCR), η οποία ετοιμάζεται να δημιουργήσει μια αερογέφυρα για τη διανομή βοήθειας.

Τη Δευτέρα, ο ΟΗΕ ανέφερε σε προηγούμενο απολογισμό του ότι οι νεκροί στο Μπενίν ανέρχονταν σε 43 και οι πλημμυροπαθείς σε 358.621.

«Η HCR αναμένει τη δημιουργία μιας αερογέφυρας για τη χορήγηση έκτακτης βοήθειας στο Μπενίν τις προσεχείς ημέρες μετά τις πλημμύρες, οι οποίες έπληξαν, σύμφωνα με υπολογισμούς της κυβέρνησης και του ΟΗΕ, 680.000 ανθρώπους», διευκρίνισε ο εκπρόσωπος της HCR Άντριαν Έντουαρντς.

«Ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί καθώς οι βροχοπτώσεις συνεχίζονται», προειδοποίησε παράλληλα η εκπρόσωπος του Γραφείου του ΟΗΕ για το Συντονισμό Ανθρωπιστικών Υποθέσεων (OCHA) Ελίζαμπεθ Μπιρς, προσθέτοντας ότι ετοιμάζονται να απευθύνουν έκκληση για ανθρωπιστική βοήθεια για το Μπενίν.

Η συνέχεια στην Καθημερινή

Η χολέρα θερίζει στη Νιγηρία

Η επιδημία της χολέρας έχει στοιχίσει την ζωή 1.555 ανθρώπων στην Νιγηρία από την αρχή τους έτους, σύμφωνα με το Ταμείο των Ηνωμένων Εθνών για τα Παιδιά (UNICEF).

«Η Νιγηρία παρουσιάζει το πιο υψηλό επίπεδο κρουσμάτων χολέρας τα τελευταία έτη -38.173 περιπτώσεις, εκ των οποίων 1.555 θάνατοι», δήλωσε η εκπρόσωπος της UNICEF Μαριξί Μερκάντο, μιλώντας σε δημοσιογράφους.

Σύμφωνα με τη Unicef, η επιδημία της χολέρας στη Νιγηρία, αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο αποκορύφωμά της.

Η επιδημία έχει φτάσει στην «αιχμή» της σημείωσε η εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι αν και φαίνεται ότι έχει περιοριστεί, νέα κρούσματα εξακολουθούν να καταγράφονται.

Περίπου το 80% των κρουσμάτων χολέρας είναι γυναίκες και παιδιά, σύμφωνα με την UNICEF.

Ένας εκπρόσωπος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), ανέφερε ότι η χολέρα είναι «ενδημική» στη Νιγηρία.

Από την Καθημερινή

Ο λαός πεινά κι ο Μουγκάμπε... χτενίζεται

Ο Μουνγιαράτζι Τσιντζόνγκα από τη Ζιμπάμπουε, που συμμετείχε στην παναφρικανική εκδοχή του τηλεοπτικού ριάλιτι σόου Big Brother, κατέλαβε την δεύτερη θέση μετά το τέλος της ψηφοφορίας για τον τελικό νικητή, αλλά έλαβε χρηματικό ποσό μεγαλύτερο από το επίσημο βραβείο -από την οικογένεια του προέδρου Ρόμπερτ Μουγκάμπε.

Ο 24χρονος Τσιντζόνγκα έχασε από ένα Νιγηριανό, ο οποίος κέρδισε το βραβείο των 200.000 δολαρίων, ωστόσο έλαβε επιταγή με ακόμα περισσότερα χρήματα προσωπικά από τον πρόεδρο Μουγκάμπε, μετέδωσαν κρατικά ΜΜΕ.

Το ποσό συγκεντρώθηκε χάρη σε εκστρατεία του επιχειρηματία Φίλιπ Τσιγιάνγκουα, συγγενή και πολιτικού σύμμαχου του Μουγκάμπε, που φέρεται να θεώρησε ότι η ψηφοφορία που έκρινε το αποτέλεσμα ήταν «άδικη» . Επιπλέον, ο Τσιντζόνγκα φέρεται να είπε ότι ήταν «παιδικό του όνειρο» να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Ζιμπάμπουε.

Δεν είναι γνωστό εάν ο 86χρονος Μουγκάμπε παρακολούθησε την εκπομπή, πάντως είπε στον 24χρονο ότι «για εμάς είσαι ο νικητής» .

Πάντως αρκετοί στη χώρα επέκριναν την απόφαση του προέδρου να δώσει τα χρήματα στον συμμετέχοντα στο τηλεπαιχνίδι, τονίζοντας ότι επιδεικνύει τελείως λάθος προτεραιότητες -σε μια χώρα που δυσκολεύεται να καταβάλει τους πενιχρούς μισθούς των 150 δολαρίων το μήνα στους δασκάλους της.

Επιστολή αναγνώστη στην εφημερίδα News Day ανέφερε χαρακτηριστικά πως «αν μπορούμε να δώσουμε σε αυτό τον διαγωνιζόμενο το απίστευτο ποσό των 300.000 δολαρίων, τότε σίγουρα μπορούμε να κάνουμε κάτι και για τις μάζες που υποφέρουν από την αέναη πείνα, τις αρρώστιες, την οικονομική περιθωριοποίηση».

Από την Καθημερινή

Μαντέλα - "Εγώ δεν υπήρξα ποτέ άγιος"

Πριν από πέντε χρόνια ο ηγέτης-σύμβολο του αγώνα κατά του Απαρτχάιντ, ο πρώην πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα, παρέδωσε συγκινημένος στους αρχειοφύλακες του ιδρύματος που φέρει το όνομά του στο Γιοχάνεσμπουργκ δεκάδες κούτες με χιλιάδες φακέλους: όλα τα αρχεία που είχε συγκεντρώσει στη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του.

«Εγώ δεν υπήρξα ποτέ άγιος» σημειώνει κάπου. «Είναι ένα θησαυροφυλάκιο γεμάτο εκπλήξεις, σταυροδρόμια, αδιέξοδα, επίπονες υπενθυμίσεις και αναπάντητα ερωτήματα». Ετσι περιέγραψε ο ίδιος τα προσωπικά και δημόσια κείμενα, τις αμέτρητες επιστολές, τις φωτογραφίες, τα αποκόμματα εντύπων, τα χειρόγραφα και τα κάθε είδους ντοκουμέντα.

Σήμερα αυτός ο θησαυρός έγινε βιβλίο, προσφέροντας μια συναισθηματική και συνάμα «ακατέργαστη» ματιά στα βιώματα της θρυλικής μορφής του αντιρατσιστικού αγώνα: από τα χρόνια της φυλακής στη νήσο Ρόμπεν και την απελευθέρωσή του ως την αποτυχία του σε μαθήματα στο Πανεπιστήμιο, τις στιγμές αδυναμίας και τους συζυγικούς καβγάδες.

Η συνέχεια εδώ

Σχολείο για τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού

Στις αρχές του 1990 ο Τζον Γκίλμουρ, διευθυντής ενός δημόσιου γυμνασίου σε μια εργατική γειτονιά του Κέιπ Τάουν, διαπίστωσε ότι χρόνο με το χρόνο πήγαινε σε περισσότερες κηδείες μαύρων μαθητών του παρά σε γάμους φίλων και συγγενών.

Τα περισσότερα παιδιά της γειτονιάς πέθαιναν από τον ιό του AIDS ή σκοτώνονταν σε άγριες συμπλοκές μεταξύ συμμοριών. Ιδια μοίρα για όλους. Πάμφτωχοι γονείς και ένα αδιάφορο κοινωνικό σύστημα που αδυνατούσαν να τους παρέχουν μόρφωση, το μόνο εφόδιο που θα μπορούσε να τα απομακρύνει από τους δρόμους και να τους δώσει έστω μια ελπίδα για μια διαφορετική ζωή.

Ο Γκίλμουρ παραιτήθηκε από το σχολείο που δίδασκε και ξεκίνησε να παραδίδει μαθήματα στα φτωχά παιδιά της περιοχής. Σε μία δεκαετία οι μαθητές του άρχισαν να πετυχαίνουν σε εξετάσεις και να εισάγονται στα πανεπιστήμια της χώρας.

Τότε, αποφάσισε να ιδρύσει το πρώτο αυτοδιαχειριζόμενο σχολείο στη Νότιο Αφρική, τα γνωστά πλέον leap schools, στα οποία φοιτούν σήμερα 500 μαύροι μαθητές.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Η κινέζικη Αφρική

Ούτε κανονιοφόροι, ούτε στρατοί, ούτε παπάδες. Αθόρυβα και μεθοδικά, οι κινέζικες επιχειρήσεις αντλούν πολύτιμες πρώτες ύλες από τη Μαύρη Ηπειρο για να γεμίζουν τα διψασμένα ρεζερβουάρ της ιλιγγιώδους ανάπτυξης του ασιατικού γίγαντα. Οι ντόπιες ελίτ τούς υποδέχονται ως σωτήρες-επενδυτές· οι εργαζόμενοι, ως σκληρά αφεντικά. Οι Κινέζοι, πάντως, έχουν τον τρόπο τους. Δεν οργανώνουν φιλανθρωπικές συναυλίες για τους πεινασμένους. Δεν χαρίζουν λεφτά, δεν νοιάζονται για τη διαφθορά. Με τα γουάν τους επενδύουν στην Αφρική μαζικά, την εκμεταλλεύονται συστηματικά και ονειρεύονται την οικονομική επέκτασή τους και στις άλλες ηπείρους. Η μεγάλη πορεία της Κίνας προς το μέλλον περνά από την Αφρική. Κανείς δεν ξέρει πού σταματά.

Νωπός είναι ακόμα στ' αφτιά ο ήχος της βουβουζέλας. Οσο όμως διαρκούσε το Μουντιάλ, πάνω στην αγωνία για την έκβαση των παιχνιδιών, ελάχιστοι πρόσεξαν μια σημαντική λεπτομέρεια: αυτές οι χαρακτηριστικές νοτιοαφρικάνικες καραμούζες στην «ούγια» έγραφαν «made in China». Τουλάχιστον οι εννέα στις δέκα. Και η βουβουζέλα δεν αποτελεί παρά ένα απειροελάχιστο παράδειγμα αφροσινικής συνεργασίας. Αλλο, πολύ πιο εντυπωσιακό βρίσκεται βορειότερα, στο υπό κατασκευήν εθνικό στάδιο του Μαπούτου, πρωτεύουσας της Μοζαμβίκης, που θα φιλοξενήσει τους Παναφρικανικούς Αγώνες του 2011. Μια επιγραφή στα πορτογαλικά (επίσημη γλώσσα της χώρας) και στα κινέζικα στην είσοδο του εργοταξίου δίνει μια γενναία υπόσχεση για το μέλλον: «Αυτό το έργο θα ολοκληρωθεί με τη μεγαλύτερη δυνατή αρτιότητα για να δοξάσει την Κίνα».

Σε πολλά άλλα σημεία της Μαύρης Ηπείρου σημαντικά έργα υποδομής (λεωφόροι, σιδηροδρομικές γραμμές, σχολεία, νοσοκομεία, αθλητικές εγκαταστάσεις, εργοστάσια κ.ά.) φέρουν κινέζικη υπογραφή. Η παρουσία των Κινέζων στην Αφρική δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο. Το σημαντικότερο σ' αυτήν έργο υποδομής, μετά το φράγμα του Ασουάν, κατασκευάστηκε από Κινέζους: πρόκειται για την Ταζάρα, μια σιδηροδρομική γραμμή μήκους 2.000 χλμ. που συνδέει τη Ζάμπια με το λιμάνι Νταρ ες Σαλάμ, πρωτεύουσα της Τανζανίας. Εγινε για να μεταφερθεί ο χαλκός της χώρας στον Ινδικό Ωκεανό. Το έργο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του '70, επί Μάο. Οι σύντροφοι πήγαν, έφτιαξαν και απήλθαν. Απουσίασαν για πολλά χρόνια και σήμερα επιστρέφουν με τις τσέπες γεμάτες λεφτά, πρόθυμοι να επισκευάσουν την Ταζάρα που βρίσκεται υπό διάλυση και να φτιάξουν ό,τι άλλο χρειαστεί.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Άλλος χαίρεται κι άλλος πληρώνει

Η ευφορία των Νοτιοαφρικανών για το Μουντιάλ που φιλοξένησαν κόπασε και, τώρα που αρχίζει η εποχή των απολογισμών, η ομόνοια που τους ένωσε στα γήπεδα αποτελεί παρελθόν, η χώρα επιστρέφει στον βαθύ διχασμό της και η κυβέρνηση αντιμετωπίζει σωρεία επικρίσεων για το πόσα και πώς δαπάνησε στη διοργάνωση.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, δαπανήθηκαν 6,3 δισ. δολάρια για το Παγκόσμιο Κύπελλο, υπέρογκη δαπάνη για μια χώρα με οξυμένα προβλήματα, ανεργία που καλπάζει στο 30%, τον ένα στους δύο σχεδόν κατοίκους να ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, μέσο προσδόκιμο ζωής τα 49 χρόνια, το 18% του πληθυσμού να πάσχει από AIDS και μια ανεξέλεγκτη εγκληματικότητα, που την καθιστά την τρίτη πιο επικίνδυνη χώρα στον κόσμο, με 50 φόνους την ημέρα.

Η διαμάχη έχει ξεσπάσει έντονα, τώρα που τα φώτα έσβησαν από τα υπερσύγχρονα γήπεδα και πολλοί αναρωτιούνται αν η χώρα θα μπορούσε να διεξαγάγει τη διοργάνωση με άλλον τρόπο. «Δεν μπορείς να απαιτήσεις από μια αναπτυσσόμενη χώρα τις ίδιες υποδομές με μια ευρωπαϊκή. Η Νότιος Αφρική θα μπορούσε να είχε κάνει το Μουντιάλ στα υπάρχοντα γήπεδά της και να διαθέσει αυτά τα χρήματα σε πιο επείγουσες ανάγκες», επισημαίνει ο Κρεγκ Τάνερ στο ντοκιμαντέρ του «Fahrenheit 2010», όπου αφηγείται τις ελπίδες και τις αντιρρήσεις γύρω από το Μουντιάλ.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Ταλιμπάν της Αφρικής

«Αυτό που συνέβη στην Καμπάλα είναι μόνο η αρχή», δήλωσε ο ηγέτης της ισλαμιστικής οργάνωσης Αλ Σαμπάμπ, Μοχάμεντ Αμπντι Γκοντάνε και απείλησε την Ουγκάντα με νέες τρομοκρατικές επιθέσεις.

Οι 76 νεκροί της περασμένης Κυριακής ήταν το βαρύ τίμημα που πλήρωσε η Ουγκάντα για τη συμμετοχή της με 2.000 άνδρες (σε σύνολο 8.000) στην ειρηνευτική δύναμη του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (ΟΑΕ) που μάχεται τους ισλαμιστές αντάρτες και στηρίζουν τον φιλοδυτικό πρόεδρο της Σομαλίας, Σαρίφ Αχμέντ.

Λίγο πριν από τη διπλή βομβιστική επίθεση στην Καμπάλα, οι χώρες της Ανατολικής Αφρικής ζήτησαν από τον ΟΑΕ να αυξηθεί η ειρηνευτική δύναμη της Σομαλίας σε 20.000 άνδρες. Στην Ουγκάντα εκπαιδεύονται από ευρωπαίους και αμερικανούς στρατιωτικές μονάδες Σομαλών που στηρίζουν τον πρόεδρο Αχμέντ.

Η Σομαλία έχει βυθιστεί στο χάος τα τελυταία 20 χρόνια, το κράτος είναι ανύπαρκτο, οι κάτοικοι ζουν από την ανθρωπιστική βοήθεια, ένοπλες πολιτοφυλακές μάχονται μεταξύ τους για τον έλεγχο ζωτικού χώρου και η χώρα έχει σπάσει σε τέσσερις περιοχές, με την κυβέρνηση να ελέγχει χάρη στα ξένα στρατεύματα μόνο το κέντρο του Μογκαντίσου και μια αποκομμένη περιοχή στην ύπαιθρο. Βόρεια, οι πειρατές έχουν δημιουργήσει μια ντεφάκτο μίνι-χώρα ανομίας και Βόρειοδυτικά, το Σομάλιλαντ έχει ανακηρύξει την ανεξαρτησία του και ταυτίζεται με τα δυτικά συμφέροντα. Νότιοδυτικά, κυριαρχεί η ισλαμική οργάνωση Αλ Σαμπάμπ που επεκτείνει συνεχώς την επιρροή της.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Το κατά Μαντέλα Ευαγγέλιο

Αυλαία σήμερα στο Μουντιάλ, που πρώτη φορά διοργανώθηκε σε αφρικανική χώρα. Και όχι σε οποιαδήποτε, αλλά στην πατρίδα του απαρτχάιντ, τη Νότια Αφρική. Και όποιος μιλάει για απαρτχάιντ δεν μπορεί παρά να το ταυτίζει με τον Νέλσον Μαντέλα, τον οποίο σήμερα υμνούν ακόμη κι εκείνοι που τον πολέμησαν σκληρά ως «τρομοκράτη».

«Ενας ήρωας του καιρού μας», ήταν ο τίτλος του ειδικού τεύχους-αφιερώματος του γαλλικού περιοδικού «Courrier International» (Ιούνιος-Αύγουστος 2010). «Αλλαξε την ιστορία», πλειοδοτεί το περιοδικό «Le Nouvel Observateur» (27 Μαΐου 2010). Τα δύο εξώφυλλα στα οποία εμφανίζεται η χαμογελαστή φωτογραφία του Μαντέλα αποτελούν χαρακτηριστικό δείγμα μιας συναινετικής λατρείας που έφτασε στο αποκορύφωμά της με την ταινία Invictus του σκηνοθέτη Κλιντ Ιστγουντ(1).

Με το παγκόσμιο πρωτάθλημα ποδοσφαίρου, ολόκληρος ο κόσμος γίνεται κοινωνός στη λατρεία του οραματιστή προφήτη ο οποίος, απορρίπτοντας τη βία, οδήγησε τον λαό του σε μια Γη της Επαγγελίας όπου ζουν αρμονικά μαύροι, μιγάδες και λευκοί.

Το κάτεργο του Ρόμπεν Αϊλαντ όπου έζησε φυλακισμένος πολλά χρόνια αυτός που οι σύντροφοί του αποκαλούσαν Μαντίμπα -το οποίο έχει μετατραπεί σε υποχρεωτικό τόπο προσκυνήματος για τους ξένους προσκεκλημένους- φέρνει στο νου ένα θολό «πριν», εκείνον τον καιρό του μισητού απαρτχάιντ που δεν μπορούσε παρά να προκαλεί την οικουμενική καταδίκη και, φυσικά, προπάντων την καταδίκη των δυτικών δημοκρατιών.

Ο Χριστός πέθανε πάνω στον σταυρό, πριν από περίπου δύο χιλιάδες χρόνια. Σήμερα, πολλοί ερευνητές αναρωτώνται για τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στον Χριστό των Ευαγγελίων και την ιστορική προσωπικότητα του Χριστού. Τι γνωρίζουμε για την επίγεια ζωή του «Υιού του Θεού»; Ποια ντοκουμέντα διαθέτουμε για να μάθουμε τι πραγματικά κήρυττε; Οι μαρτυρίες της Καινής Διαθήκης είναι άραγε αξιόπιστες; Θα μπορούσε κανείς να υποθέσει ότι είναι ευκολότερο να σκιαγραφήσουμε τον «ιστορικό Μαντέλα», πόσω μάλλον που διαθέτουμε ένα Ευαγγέλιο γραμμένο από το ίδιο του το χέρι(2), αλλά και πολλές άμεσες μαρτυρίες.

Η συνεχεια στην Ελευθεροτυπία

Η πείνα απειλεί και πάλι

Η οργάνωση αρωγής Oxfam προειδοποίησε χθες Παρασκευή ότι η κρίση των τροφίμων στην περιοχή Σαχέλ της Αφρικής έχει φτάσει σε καταστροφικά επίπεδα και κάλεσε τις κυβερνήσεις των χωρών που πλήττονται και την διεθνή κοινότητα να αναλάβουν δράση άμεσα.

«Ο κόσμος δυσκολεύεται να δει την κρίση», σημείωσε ο Ραφαέλ Σινταγιέ, στέλεχος της ΜΚΟ, στους δημοσιογράφους, αλλά αυτή απειλεί 10 εκατομμύρια ανθρώπους στη βόρεια και κεντρική Αφρική με λιμό.

«Η ήδη εξαιρετικά ανησυχητική κατάσταση ξεκάθαρα θα μετατραπεί σε καταστροφή», σημείωσε ο Ζιλ Μαριόν, διευθυντής της Όξφαμ στο Μαλί. Ήδη, χιλιάδες οικογένειες αναγκάζονται να τρέφονται με μόνο ένα γεύμα την ημέρα, τόνισε.

Η περιοχή Σαχέλ αποτελείται από στέπες που διαπερνούν την Αφρική.

Η κρίση πλήττει ιδιαίτερα την Μπουρκίνα Φάσο, το Τσαντ, το Μαλί, το Νίγηρα και τη βόρεια Νιγηρία. Οι σοδειές ήταν πολύ μικρότερες του αναμενομένου σε ολόκληρη την περιοχή, και ήδη γυναίκες αναγκάζονται να τρώνε μυρμήγκια και άγρια φυτά.

Η κρίση προκλήθηκε από τις ελάχιστες και ακανόνιστες βροχοπτώσεις της περασμένης χρονιάς, σύμφωνα με την Όξφαμ, καθώς οι σοδειές των αγροτικών προϊόντων δεν είναι επαρκείς ενώ δεκάδες χιλιάδες ζώα δεν είχαν αρκετή τροφή.

Από την Καθημερινή

Ανεξάρτητο, πλούσιο και φτωχο: Κονγκό

Μισός αιώνας πέρασε από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κονγκό και η επέτειος γιορτάστηκε την Τετάρτη στην πρωτεύουσα Κινσάσα, παρουσία του βέλγου μονάρχη Αλβέρτου του Δεύτερου.

Ολα αυτά τα χρόνια, λίγα πράγματα άλλαξαν στη χώρα με τον τεράστιο ορυκτό και ενεργειακό πλούτο, που παραμένει για τα 70 εκατομμύρια των κατοίκων της μία από τις φτωχότερες του πλανήτη με 173 δολάρια κατά κεφαλήν ετήσιο εισόδημα. Μια χούφτα ντόπιοι ολιγάρχες και άλλες τόσες πολυεθνικές εταιρείες εξακολουθούν να νέμονται τα ορυχεία διαμαντιών, χρυσού, ουράνιου, χαλκού, κασσίτερου, το βαμβάκι και την κτηνοτροφία, το κακάο και τα απέραντα δάση.

Το μικροσκοπικό Βέλγιο, πρώην αποικιοκρατική δύναμη που κατείχε για 75 χρόνια την αχανή αφρικανική χώρα, έχτισε τον πλούτο του απομυζώντας και ληστεύοντας το Κονγκό, στην πιο αιματηρή αλλά και σουρεαλιστική μορφή εκμετάλλευσης που γνώρισε ποτέ η αφρικανική ήπειρος.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Η Νότια Αφρική ελπίζει

Είναι τέτοιος ο ενθουσιασμός για την έναρξη του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Ποδοσφαίρου, που από χθες ακόμα και οι δυστυχισμένοι πολίτες της Ν. Αφρικής μοιάζουν ευτυχισμένοι. Ο οικοδόμος στο επάγγελμα Τσέπο Μακουάλα είναι εδώ και καιρό άνεργος, οι προοπτικές του παραμένουν μηδενικές και, το χειρότερο, δεν έχει εισιτήριο για κανένα από τα 64 παιχνίδια. Παρ’ όλα αυτά, δηλώνει ενθουσιασμένος, διότι το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό γεγονός του πλανήτη διοργανώνεται για πρώτη φορά στην αφρικανική ήπειρο.

Το Μουντιάλ ποδοσφαίρου παρακολουθείται από δισεκατομμύρια ποδοσφαιρόφιλους και η Ν. Αφρική επιθυμεί διακαώς να προβληθεί μέσω των τηλεοπτικών δεκτών, αρκεί βέβαια οι κάμερες να αγνοήσουν τις φαβέλες και να επικεντρωθούν στα πανέμορφα στάδια, στην πανοραμική άποψη του Κέιπ Τάουν από το όρος Τέιμπλ και την άγρια φύση. Οι Νοτιοαφρικανοί, λοιπόν, έχουν αυξημένες προσδοκίες. Κατ’ αρχάς, επιδιώκουν τη διεθνή αναγνώριση ως ανερχόμενη δύναμη.

Η συνέχεια στην Καθημερινή

Ο ηγέτης των ζουλού στην Ελευθεροτυπία

Το βλέμμα του, αρχικά, παιδιού με συναισθηματική φόρτιση, αμέσως μετά, διευρευνητικό, απαιτητικό θαρρείς, συνόδευσε τον αρχικό χαιρετισμό μας. Λίγα μέτρα από την ακτή του Ινδικού ωκεανού, στο Ντέρμπαν, ο Μαγκοσούτου Μπουτελέζι ψέλλισε: «Μέχρι πριν από 15 χρόνια, σ' αυτή την παραλία και στον δρόμο της απαγόρευαν στους μαύρους να κυκλοφορούμε. Χρειάστηκε αγώνας...».
Εμβληματική φυσιογνωμία του μαύρου πληθυσμού της Νότιας Αφρικής, «υπάρχει στο... εικονοστάσι της καρδιάς μας δίπλα στον Μαντέλα», όπως ακούσαμε από περαστικούς, όσους τον αναγνώρισαν, άλλαξαν την πορεία τους και διέκοψαν για λίγες στιγμές τη συζήτηση ...για να του σφίξουν το χέρι, να βεβαιωθούν πως παραμένει ακμαίος, στα 81 χρόνια του πλέον. Κι αυτό, σε διάστημα δύο ωρών, συνέβη τέσσερις φορές! Αντιπρόεδρος για πέντε χρόνια στην πρώτη κυβέρνηση Μαντέλα μετά την πτώση του απαρτχάιντ. Τώρα, πλέον, αρχηγός του IFP. Το κόμμα των Ζούλου μ' έδρα το Κουαζούλου Νατάλ, δηλαδή την ευρύτερη περιοχή στο Ντέρμπαν της Νότιας Αφρικής. Μέλος της βασιλικής οικογένειας των Ζούλου, ακόμη κι αν δεν... υπήρχαν ερωτήσεις, με τον χειμαρρώδη λόγο του θα κάλυπτε εύλογες αλλά κι επιμέρους απορίες... Με... βοηθούς τις χαρακτηριστικές χειρονομίες του, θύμιζε... ανήσυχο ποτάμι!

Η συνέχεια εδώ

Η Αφρική του Πεκίνου

Το 4ο Φόρουμ Αφρο-Κινεζικής Συνεργασίας (FOCAC) διεξήχθη στο Σαρμ Ελ-Σεΐχ της Αιγύπτου, τον Νοέμβριο του 2009.

Ενόψει της συνόδου, ο κινέζος πρόεδρος, Χου Ζιντάο, είχε πραγματοποιήσει, εννέα μήνες νωρίτερα, περιοδεία στο Μαλί, στη Σενεγάλη, στην Τανζανία και στα νησιά Μαυρικίου. Είχε, τότε, επιβεβαιώσει την προσήλωσή του στις αποφάσεις που είχαν ληφθεί στο Πεκίνο, το 2006.

Τη χρονιά εκείνη η Κίνα είχε δώσει μεγάλη σημασία στη διοργάνωση του 3ου FOCAC. Εφτασε, μάλιστα, στο σημείο να απαγορευθεί η κυκλοφορία στους οδικούς άξονες που συνέδεαν τα ξενοδοχεία των αντιπροσωπειών με τον τόπο της συνόδου. Η τελευταία, άλλωστε, είχε λάβει τη μορφή μιας μεγάλης οικογενειακής γιορτής, όπου ο αυτοανακηρυχθείς πατριάρχης Χου Ζιντάο είχε βάλει τους «αφρικανούς αδελφούς» του -όπως του άρεσε να αποκαλεί τους σαράντα οκτώ προσκεκλημένους ηγέτες- σε θέση ανάπαυσης πίσω του για την αναμνηστική φωτογραφία. Και καθώς στη μετά Μάο εποχή η «ιδεολογική αδελφοσύνη» έδωσε τη θέση της στην «οικονομική συνεργασία», τέθηκαν οι βάσεις για συνεργασίες προς «αμοιβαίο όφελος» και για την απόσβεση του χρέους των αφρικανικών χωρών.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Το ματς άρχισε, το μουντιάλ ακόμη

«Θα δείτε το καλύτερο Μουντιάλ όλων των εποχών». Την υπόσχεση αυτή είχε δώσει ο πρώην πρόεδρος της Νότιας Αφρικής Τάμπο Μπέκι, όταν η FIFA ανέθεσε στη χώρα του τη διοργάνωση του Μουντιάλ 2010. Την ίδια υπόσχεση επαναλαμβάνει ο σημερινός πρόεδρος Τζέικομπ Ζούμα, περιχαρής που θα πρωτοστατήσει σε ένα γεγονός που, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, «έχει γεμίσει περηφάνια όλους τους Νοτιοαφρικανούς».

Η συνέχεια εδώ

Πρόεδρος για σαπουνόπερα

Ο σημερινός πρόεδρος της Νότιας Αφρικής βρίσκεται στον αντίποδα του Νέλσον Μαντέλα. Αν ο Μαντέλα αποτελεί σύμβολο του αγώνα και επιτομή της αξιοπρέπειας και της σύνεσης, ο Τζέικομπ Ζούμα θα μπορούσε άνετα να πρωταγωνιστεί σε σαπουνόπερα: πρώην αγωνιστής κατά του απαρτχάιντ, ταπεινής καταγωγής, χαμηλής μόρφωσης, λαϊκιστής, πολύγαμος, πολύτεκνος, σέρνει κατηγορίες για βιασμό και δωροδοκίες και παρ' όλα αυτά, εξελέγη πρόεδρος.

Η συνέχεια εδώ

Το ζήτημα της ασφάλειας στη σέντρα

Πέρυσι μετρήθηκαν περισσότερες από 18.000 ανθρωποκτονίες, δηλαδή 49 φόνοι τη μέρα, κατά μέσο όρο, ενώ στις χαμηλότερες βαθμίδες της εγκληματικότητας, οι κλοπές αυτοκινήτων αποτελούν τη συνηθέστερη περίπτωση παραβατικότητας που μάλιστα ακολουθεί αυξητική τάση την τελευταία πενταετία. Ντόπιοι ακροδεξιοί εξτρεμιστές, φανατικοί μουσουλμάνοι που απεργάζονται συνωμοσίες και δολοφονικά σχέδια με τυφλούς στόχους, εισαγόμενοι τρομοκράτες έτοιμοι για όλα, ολοκληρώνουν την εικόνα του περιβάλλοντος ασφαλείας στο νοτιοαφρικανικό κέρας, ακριβώς εκεί όπου θα ξεδιπλωθεί το ποδοσφαιρικό υπερθέαμα του φετινού Παγκόσμιου Κυπέλλου.

Η συνέχεια εδώ

Oταν η Αφρική παίρνει τις πρώτες ύλες στα χέρια της

Πρέπει ή όχι η Δύση να παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια στον αναπτυσσόμενο κόσμο; Κάποιοι το βλέπουν υπό το πρίσμα της ηθικής. Είναι το λιγότερο που μπορεί να προσφέρει ως αντάλλαγμα για τον πλούτο που έχει εκμεταλλευθεί. Αλλοι, πιο ορθολογιστές, εισηγούνται μια πολιτική στο πρότυπο της κινεζικής παροιμίας:

«Δεν θα σου δώσω ψάρι. Θα σου μάθω να ψαρεύεις». Υποστηρίζουν δηλαδή ότι η οικονομική ανάπτυξη θα έλθει μόνο αν δημιουργηθούν θέσεις εργασίας στην μαύρη ήπειρο.

Ο 41χρονος Αντριου Ρουγκασίρα, η ζωντανή απόδειξη πως οι δεύτεροι έχουν δίκιο, είναι αφρικανός επιχειρηματίας και ίδρυσε την Good Αfrican Coffee το 2003. Είναι η πρώτη εταιρεία με έδρα την Ουγκάντα που εξάγει επεξεργασμένο και συσκευασμένο αφρικανικό καφέ- όχι κόκκουςστον ανεπτυγμένο κόσμο. Τα χαρμάνια του βρίσκονται στα ράφια των βρετανικών σούπερ μάρκετ από το 2005 και σε λίγο θα είναι διαθέσιμα και στην Αμερική μέσω ηλεκτρονικού καταστήματος. Σκέφτεται μάλιστα να επεκταθεί σε τσάι και σοκολάτα.

Οπως λέει, η Δύση ακόμη βλέπει με προκατάληψη και θέτει πολλά εμπορικά εμπόδια στα αφρικανικά προϊόντα. Θυμάται πως έκανε 14 ταξίδια στο Ηνωμένο Βασίλειο για να κατορθώσει να τους πείσει ότι δεν είναι απατεώνας. Στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στην Τανζανία πριν από μερικές ημέρες η εταιρεία του κέρδισε βραβείο. «Παρά το γεγονός ότι τα κέρδη μας είναι λιγότερα από τον μισθό κάποιων από τα στελέχη που βρίσκονται εδώ...», δήλωσε κατά την απονομή.

Από Τα Νέα

Η δική μου Αφρική

Κάθε φορά που επιστρέφω από την Αφρική έχω αντιφατικά, αντικρουόμενα συναισθήματα. Από τη μία μια απέραντη χαρά και έναν ενθουσιασμό για όσα μπορέσαμε να πετύχουμε και από την άλλη μια βαθιά μελαγχολία για το όσα γύρω μου παρατηρώ. Από τη μιά οι εικόνες της αποστολής. Η μικρή δική μας καθημερινότητα. Ένα μικρό θαύμα στο μέσο του πουθενά. Που στήθηκε με πείσμα, με δουλειά και με πολλή αγάπη. Ένα ακόμα ιατρείο που στήθηκε, το μικρό χειρουργείο που επιτέλους είναι έτοιμο, η άδεια για περισσότερα και καλύτερα φάρμακα που μπορούν να έρχονται από την πατρίδα, ο εξοπλισμός που έλειπε, η δεξαμενή για το καθαρό νερό, το κοντείνερ με τα τρόφιμα που επιτέλους έφθασαν από την Ελλάδα, ο μικρούλης που συνήλθε , το νέο μωρό που γεννήθηκε γερό. Μικρές στιγμές χαράς, και επιτυχίας που σε κάνουν να νοιώθεις πως αξίζει να προσπαθείς, πως έχει νόημα να είσαι εκεί, πως μπορείς να κάνεις την διαφορά. Και πολλή αγάπη και ευγνωμοσύνη. Που εισπράττεις καθημερινά. Απλόχερα. Γενναιόδωρα. Από ταπεινούς και καταφρονεμένους που συρρέουν από κάθε γωνιά για να δεχθούν έστω και κατ’ελάχιστο αυτό που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο και παραμένει ακριβό προνόμιο. Το δώρο της θεραπείας.

Η συνέχεια στην Απέναντι Όχθη

Αντζελίκ Κιτζό - «Η απληστία σκοτώνει τον κόσμο σας»

«Κάνε αυτό που έχεις στο μυαλό σου και μην ασχολείσαι με το τι θα πουν οι κριτικοί». Αυτά ήταν τα λόγια που της είπε κάποτε η φίλη της η Μίριαμ Μακέμπα. Και η Αντζελίκ Κιτζό ακολουθεί τη συμβουλή της. Το «Oyo», ο νέος της δίσκος, αποτελείται από τραγούδια που η ίδια διάλεξε, παλιές επιτυχίες των Αρίθα Φράνκλιν, Οτις Ρέντινγκ, Τζέιμς Μπράουν, Κέρτις Μέιφιλντ, Κάρλος Σαντάνα, Μίριαμ Μακέμπα...
«Τραγούδια που άκουγα μεγαλώνοντας στην πατρίδα μου, την Μπενίν», μας λέει η δυτικοαφρικανή τραγουδίστρια λίγο πριν έρθει στη χώρα μας για δυο συναυλίες (27-28 Απριλίου στο Gazarte - εισιτ.: 30, 40, 50, 60 ευρώ).

Βραβευμένη με Grammy, «πρώτη κυρία της Αφρικής» για το περιοδικό «Time», πρέσβειρα καλής θέλησης της UNICEF, με δεκάδες συνεργασίες (από τον Κουίνσι Τζόουνς και τον Πίτερ Γκάμπριελ ώς τον Γιουσού Ντουρ και τον Χέρμπι Χάνκοκ) και με οκτώ προσωπικούς δίσκους, η Κιτζό δεν παύει να ταξιδεύει. Από την περιοδεία της έκανε μια στάση για να μας μιλήσει:

- Είναι απαραίτητη μια οικουμενική αντίληψη για ν' αναδεικνύει κανείς με το τραγούδι του θέματα που είναι στην ατζέντα της Διεθνούς Αμνηστίας...

«Οι γονείς μου μου έμαθαν πως ο κόσμος είναι κάτι πολύ ευρύτερο απ' αυτό που αντικρίζουμε από την εξώπορτά μας. Ο πατέρας μου ήταν πολύ φιλελεύθερος. "Ο ρατσισμός", έλεγε, "είναι απλώς δικαιολογία για να μην καταβάλλουμε καμία προσπάθεια να γίνουμε καλύτεροι ως άνθρωποι". Σήμερα, ταξιδεύοντας τόσο, νιώθω όχι μόνο τον αντίκτυπο -ακόμα και μέσα στις πλούσιες χώρες- της υπερθέρμανσης του πλανήτη ή της φτώχειας αλλά και την έλλειψη αποφασιστικότητας ν' αλλάξουμε ό,τι είναι απειλή για την ανθρωπότητα. Θέλω το παιδί μου να μεγαλώσει σ' ένα περιβάλλον όπου κάθε αναπνοή του δεν είναι απειλή. Και αυτά υποστηρίζω τραγουδώντας. Προέρχομαι από μια προφορική παράδοση. Εμαθα ποια είμαι από τους παραδοσιακούς τραγουδιστές και τους παραμυθάδες, τους "ραψωδούς" της χώρας μου. Εκείνοι είναι η μνήμη και η φωνή του λαού».

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Το ξύπνημα της Αφρικής

Στο προσκήνιο μιας άλλης επικαιρότητας η Αφρική, καθώς προετοιμάζεται να φιλοξενήσει το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου τον Ιούνιο.

Πολλά και τα άρθρα στον διεθνή Τύπο για τη φυσιογνωμία της μαύρης ηπείρου που καιρό τώρα εμφανίζεται ως ένα σύμπαν οικονομικών υποσχέσεων. Με πληθυσμό που το 2009 ξεπέρασε το 1 δισεκατομμύριο ψυχές κι ώς το 2050 θα έχει υπερβεί τα 2 δισεκατομμύρια, είναι όντως μια δύναμη που κοιμάται. Τα τελευταία δέκα χρόνια μάλιστα, αναφέρουν πρόσφατες μελέτες, η πολύπαθη αλλά πλουσιότατη σε πρώτες ύλες ήπειρος, με προγράμματα και επενδυτικά ανοίγματα φιλοδοξεί να πει κάποτε πως η πείνα ανήκει πλέον στην ιστορία της. Αμερικανοί οικονομολόγοι επιμένουν ότι από το 2000 το ποσοστό του πληθυσμού που λιμοκτονεί έχει μειωθεί, ενώ έχουν κάπως αμβλυνθεί και οι ανισότητες σε όλη την ήπειρο. Οι προοπτικές, λένε οι αισιόδοξοι, δεν είναι ζοφερές. Η Αφρική έχει ελπίδες να μειώσει κατά 50% ώς το 2015, όπως προβλέπει το πρόγραμμα Millennium Development Goal, το ποσοστό του πληθυσμού που ζει με ένα δολάριο την ημέρα. Οι ελπίδες είναι βάσιμες, τονίζουν αναλυτές σε σχετικό ρεπορτάζ του βρετανικού «Guardian», δεδομένου ότι από το 1995, αργά αλλά σταθερά η πείνα υποχωρεί. Νέα μελέτη του αμερικανικού Εθνικού Γραφείου Οικονομικής Ερευνας αποκαλύπτει ότι το ποσοστό του πληθυσμού που υποσιτίζεται σε ολόκληρη την Αφρική το 2006 ήταν κατά 30% μικρότερο από εκείνο του 1995 και ελαττωμένο κατά 28% σε σχέση με του 1990. Στέλεχος της Overseas Development Institute, αγγλικής δεξαμενής εγκεφάλων, δηλώνει, επίσης: η Αφρική είναι σε καλό δρόμο, η πείνα σιγά σιγά περιορίζεται.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Ο ρατσισμός καλά κρατεί

Δεκαέξι χρόνια μετά την πτώση του απαρτχάιντ και σχεδόν 60 μέρες πριν από τη διοργάνωση του Παγκόσμιου Κυπέλλου Ποδοσφαίρου, η Νότια Αφρική παλεύει ακόμη να κλείσει τις πληγές του παρελθόντος και να στρέψει το βλέμμα στο μέλλον.
Η δολοφονία, όμως, του λευκού ακροδεξιού ηγέτη Γιουτζίν Τερεμπλάνκε από δύο νεαρούς μαύρους την περασμένη εβδομάδα ξύπνησε αμαρτίες του παρελθόντος, που απειλούν να τη γυρίσουν είκοσι χρόνια πίσω. Το ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν κοιμήθηκαν ποτέ.

Η φυλή των Ζουλού, που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες της Νότιας Αφρικής, έχει μια παροιμία που λέει ότι «ένα χέρι δεν μπορεί να πλυθεί μόνο του», υπονοώντας ότι οι άνθρωποι χρειάζονται ο ένας τον άλλο για να προχωρήσουν. Ομως, στην πολυπολιτισμική κοινωνία του «Ουράνιου Τόξου» ο φυλετικός διαχωρισμός, αν και καλυμμένος, εξακολουθεί να κρατά δέσμιους 50 εκατομμύρια ανθρώπους από 11 φυλές. Μια φυλετική απομόνωση που θα υπάρχει όσο υπάρχουν και αυτοί που την καλλιεργούν.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Waris Dirie – Desert Children

«Η αγάπη πονάει τρεις φορές: όταν σε Κόβουν, όταν παντρεύεσαι και όταν γεννάς». Αυτή είναι η πραγματικότητα για ένα μεγάλο αριθμών γυναικών στην κεντρική Αφρική και την Ασία, αλλά ακόμη και στην «πολιτισμένη» Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Τα «Παιδιά της ερήμου» δεν είναι ένα ευκολοδιάβαστο βιβλίο, θα λέγαμε μάλιστα ότι είναι κάπως κακογραμμένο, αλλά αυτό δεν αφαιρεί τίποτα από την ουσία του, τις σκληρές δηλαδή αλήθειες που καταθέτει. Η Γουάρις Ντίρι γράφει με πάθος γι’ αυτό που της συνέβηκε, για τον ακρωτηριασμό δηλαδή των γεννητικών της οργάνων σε μικρή ηλικία, και καταγράφει με πάθος τις μαρτυρίες γυναικών που πέρασαν τα ίδια ή και χειρότερα από αυτή. Προσπαθεί να δει τα πράγματα λίγο ψυχρά, από απόσταση, αλλά δεν τα καταφέρνει, έτσι τα περιγράφει όλα ακριβώς όπως συνέβηκαν: σαν στρατευμένος δημοσιογράφος, αλλά και σαν στατιστικολόγος. Ναι, στατιστικολόγος, αφού η αριθμητική του τρόμου είναι το στοιχείο που πιότερο την τρομάζει. Αυτή η αριθμητική που λέει ότι στο μέλλον τα πράγματα θα γίνουν ακόμη χειρότερα, πώς δεκάδες ή ακόμη και εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες θα ακρωτηριαστούν, απλά και μόνο επειδή κάποιοι αντιλαμβάνονται με μια δική τους διεστραμμένη οπτική το Κοράνι, διαιωνίζοντας μια πρακτική, η οποία άρχισε να εφαρμόζεται πριν αυτό γραφτεί ακόμη.
«Θρησκεία για μένα δεν είναι μόνο η Γραφή», λέει η Ντίρι, «αλλά και το τι κάνουμε εμείς, τα ανθρώπινα όντα με τους Ιερούς Λόγους». Η αλήθεια είναι ότι κάνουμε πολλά και… κακά. Είτε αυτά λέγονται σταυροφορίες, είτε τρομοκρατία, είτε υποδούλωση και ακρωτηριασμός των γυναικών. Στο όνομα της θρησκείας πολλές γυναίκες, ακόμη και όταν έχουν επιλογή, αποφασίζουν να επιτρέψουν σε κάποιους να ακρωτηριάσουν τα γεννητικά τους όργανα ώστε να μην είναι «ακάθαρτες». Αυτές γίνονται «καθαρές» και οι γριές που τις πετσοκόβουν, βάζοντας σε κίνδυνο ακόμη και την ίδια τους τη ζωή, γίνονται πλούσιες και απολαμβάνουν το σεβασμό των συμπολιτών τους. Τέτοια διαστροφή. Και το μεγαλύτερο κακό είναι ότι συμβαίνει και σε πολλές χώρες της Ευρώπης. Αυτό το οδοιπορικό στην οδύνη της συγγραφέως την ταξιδεύει στην Αυστρία, την Αγγλία, τη Γερμανία, τη Γαλλία και αλλού, και παντού ακούει τις ίδιες ιστορίες, μαζεύει αποκόμματα από τον πίνακα του ίδιου δράματος. Κι οι κοινωνίες που φιλοξενούν αυτές τις γυναίκες, σε ό,τι αφορά αυτό το φαινόμενο σφυρίζουν αδιάφορα. Μόνο στη Γαλλία θεωρείται έγκλημα. Στις υπόλοιπες δεν αποτελεί παρά ένα πταίσμα, συνώνυμο με την πολυπολιτισμικότητα, και σαν τέτοιο επιλέγουν να το κρύβουν επιμελώς κάτω από το χαλί.
Ίσως η γραφή να γίνεται πού και πού μελό, ίσως ο πόνος να ξεχειλίζει απ’ αυτή τη μαρτυρία, αλλά εμείς δεν μπορούμε παρά να εκφράσουμε το θαυμασμό μας για τη Ντίρι. Ενώ θα μπορούσε να καθίσει στα αυγά της και ν’ απολαύσει τη φήμη που απέκτησε σαν μοντέλο, αφιερώνει όλο και περισσότερο χρόνο, όλο και μεγαλύτερη ενέργεια, στην προσπάθεια να βάλει για τα καλά στο χρονοντούλαπο της ιστορίας τη βάρβαρη αυτή συνήθεια. Αν έχετε αδύνατο στομάχι μη διαβάσετε αυτή την ιστορία. Αλλά, αν το αντέχετε και θέλετε να μάθετε τι πάει πραγματικά να πει πόνος και καταπίεση στη σύγχρονη εποχή των δήθεν ίσων ευκαιριών, δεν έχετε παρά να το πάρετε στα χέρια σας και να ρουφήξετε την κάθε σελίδα του. Τότε ίσως αντιληφθείτε πόσο τυχεροί/ες είστε – πόσο τυχεροί/ες είμαστε όλοι/ες.

Chimamanda Ngozi Adichie – The Thing Around Your Neck

Αυτό είναι το τρίτο βιβλίο της νιγηριανής συγγραφέως. Πρόκειται για μια συλλογή διηγημάτων, που καταπιάνεται κυρίως με τις πραγματικότητες της πατρίδας της. Οι δώδεκα ιστορίες που διαβάζουμε εδώ μας μιλούν για μια χώρα που βρίσκεται σχεδόν πάντα σε αναταραχή και για τους κάτοικούς της που μοιάζουν μόνιμα να παραπαίουν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, ελπίδας και απελπισίας. Η γραφή της Άντιτσι είναι ωμή, ρεαλιστική, χρωματισμένη πού και πού με πινελιές χιούμορ, χιούμορ που ωστόσο δεν κάνει τίποτ’ άλλο από το να τονίζει ακόμη περισσότερο τα αδιέξοδα στα οποία βρίσκονται οι ήρωές της. Ας πάρουμε όμως τις ιστορίες μία-μία.

Cell One – Το Κελί Ένα είναι ο φόβος και ο τρόμος του κάθε κρατουμένου αφού εκεί, σύμφωνα με τους μύθους, λαμβάνουν χώρα τρομαχτικά πράγματα, όπως σωματικά και ψυχολογικά βασανιστήρια, ακρωτηριασμοί κτλ. Το τι συμβαίνει στη φυλακή το μαθαίνουμε από τα χείλη της αδελφής ενός νεαρού κρατουμένου που συνελήφθηκε άδικα για τις δολοφονίες τριών μαθητών. Μια σκληρή ιστορία.

Imitation – Σ’ αυτό το διήγημα μαθαίνουμε την ιστορία μιας γυναίκας-μετανάστη από τη Νιγηρία, που μαθαίνει από κάποια φίλη της ότι ο επιχειρηματίας άντρας της σπίτωσε μια νέα γυναίκα πίσω στην πατρίδα. Απελπισμένη θυμάται τις παλιές καλές μέρες, συζητά τα προβλήματά της με την υπηρέτρια και παίρνει τις αποφάσεις της.

A Private Experience – Στην πόλη Κάνο ξεσπούν ταραχές όταν κάποιος οδηγεί το αυτοκίνητό του πάνω από ένα αντίτυπο του Κορανίου. Δυο γυναίκες προσπαθούν να σώσουν τις ζωές τους αναζητώντας καταφύγιο σ’ ένα εγκαταλειμμένο μαγαζί. Η μια είναι χριστιανή και η άλλη μουσουλμάνα, ωστόσο μέσα από τη συζήτηση ανακαλύπτουν ότι είναι περισσότερα αυτά που τις ενώνουν από εκείνα που τις χωρίζουν. Εξάλλου: «Οι καμένοι άνθρωποι, μουσουλμάνοι και χριστιανοί, μυρίζουν και μοιάζουν οι ίδιοι».

Ghosts – Ένας συνταξιούχος καθηγητής συναντά ένα φάντασμα, ή μάλλον κάποιον που πιστεύει ότι είναι φάντασμα, ένα ακόμη θύμα του πόλεμου της Μπιάφρα. Όπως διαβάζουμε: «Ο Ικέννα είναι ένας από εκείνους τους ανθρώπους που κουβαλούν μαζί τους το βάρος αυτών που μπορούν να συμβούν». Με αφορμή αυτή τη συνάντηση ανατρέχει νοητικά στο οδυνηρό παρελθόν, ρίχνοντας πού και πού ματιές στο απελπισμένο παρόν. Μέσα από τις σκέψεις και τις αναμνήσεις του μαθαίνουμε ότι αν και μπορεί να έχει μια καλύτερη ζωή, είναι αποφασισμένος να παραμείνει εκεί, στην πόλη του, την Ν’ Σούκα, αφού αν πάει στην κόρη του στην Αμερική η ζωή του θα είναι τόσο άνετη που θα μοιάζει αποστειρωμένη. Εξάλλου, είναι και το φάντασμα της γυναίκας του που τον επισκέπτεται συχνά-πυκνά, κι αυτό δε θα ήθελε ποτέ να το εγκαταλείψει.

On Monday of Last Week: Μια νιγηριανή δουλεύει σαν οικιακή βοηθός στο σπίτι ενός δικηγόρου στις ΗΠΑ, η γυναίκα του οποίου είναι καλλιτέχνης. Μέσα από τη ζωή του ζευγαριού προσπαθεί να εντοπίσει τις διαφορές εκείνης της χώρας με την πατρίδα της, αλλά και να διευρύνει τη ματιά της. Μέχρι που φτάνει να ερωτευτεί τη γυναίκα, για την οποία θέλει να ποζάρει γυμνή. Ωστόσο, η ζωή κάνει τα δικά της, φέρνοντας μια οδυνηρή ανατροπή.

Jumping Monkey Hill – Αυτή είναι μάλλον η πιο «αδύναμη» ιστορία της συλλογής. Συγγραφείς από διάφορες αφρικανικές χώρες μαζεύονται σε ένα τουριστικό θέρετρο στη Νότιο Αφρική και έναντι της φιλοξενίας είναι υποχρεωμένοι να γράψουν ένα διήγημα. Η συγγραφέας από τη Νιγηρία αφηγείται την ιστορία της ζωής της, την οποία όμως οι άλλοι «απορρίπτουν» υποστηρίζοντας ότι δεν είναι καθόλου αληθοφανής.

The Thing Around Your Neck – Αυτό είναι ίσως το καλύτερο διήγημα που συναντάμε εδώ. Ένα κορίτσι κερδίζει στη λοταρία την πράσινη κάρτα για τις ΗΠΑ. Σπεύδει λοιπόν να μετακομίσει εκεί, όπου θα τη φιλοξενήσει ένας θείος της, που υποστηρίζει ότι οι αμερικανοί: «Είναι ένα μείγμα άγνοιας και αλαζονείας». Αυτό προτού προσπαθήσει να της τα ρίξει. Όταν το κάνει εκείνη εγκαταλείπει το Μέιν και μετακομίζει σε μια μικρή πόλη του Κονέκτικατ, όπου πιάνει δουλειά σα σερβιτόρα. Σιγά-σιγά στρώνει τη ζωή της, ερωτεύεται, αλλά το μυαλό της επιστρέφει ξανά και ξανά σ’ αυτά που άφησε πίσω της, στο χθες όπου: «Ήτανε συνηθισμένη να αποδέχεται αυτά που η ζωή της έδινε, να γράφει ό,τι η ζωή της υπέβαλλε».

The American Embassy – Μια γυναίκα στέκεται στην ουρά της απελπισίας μπροστά από την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Λάγκος, ελπίζοντας ότι όταν έρθει η σειρά της θα μπορέσει να ζητήσει άσυλο. Η σκέψη της ταξιδεύει στο πρόσφατο παρελθόν, στη ζωή της που ανατράπηκε από τη μια στιγμή στην άλλη: με τη φυγάδευση του δημοσιογράφου άντρα της απ’ τη χώρα, με την κατά λάθος δολοφονία του τετράχρονου γιου της, που τη στοιχειώνει. Στο τέλος-τέλος δεν πολυπροσπαθεί να πάρει τη βίζα, καθώς μοιάζει να λυγίζει κάτω από το βάρος της απώλειας, χωρίς ωστόσο να σπάει.

The Shivering – Μια νιγηριανή γυναίκα που φοιτά στο Πρίνστον μαθαίνει για ένα αεροπορικό δυστύχημα στη χώρα της και ταράζεται πολύ, αφού πολύ πιθανόν στην πτήση να επέβαινε και ο πρώην φίλος της, κάποιος που «υποδυόταν τη ζωή του, αλλά δεν τη ζούσε». Τις δύσκολες εκείνες ώρες φτάνει κοντά της ένας από μηχανής θεός, ένας άλλος νιγηριανός φοιτητής, που μοιάζει να της προσφέρει εκείνο που πιότερο χρειάζεται, έναν ώμο ν’ ακουμπήσει. Ο πρώην είναι τελικά ζωντανός, κάτι που τη χαροποιεί, ωστόσο δε σταματά στιγμή να μιλάει για κείνον. Σιγά-σιγά γίνεται φίλη με τον θρησκευόμενο και γκέι συντοπίτη της, που μοιάζει να την καταλαβαίνει καλύτερα από κάθε άλλον. Το τέλος της ιστορίας βρίσκει τους δυο τους στην εκκλησία, όπου η γυναίκα σκέφτεται πόσο άχρωμη μοιάζει η τελετή σε σύγκριση μ’ αυτές στις οποίες κάποτε παρίστατο στο Λάγκος.

The Arrangers of Marriage – Νιγηριανή παντρεύεται με συνοικέσιο ένα σχεδόν γιατρό και μετακομίζει μαζί του στη Νέα Υόρκη. Εκείνος προσπαθεί να την μεταμορφώσει σε αμερικανίδα, διορθώνοντας συνεχώς τα αγγλικά της και αλλάζοντας ακόμη και το όνομά της. Όταν μαθαίνει ότι υπήρξε παντρεμένος ξανά αποφασίζει να τον εγκαταλείψει, αλλά τελικά δεν το κάνει αφού δεν έχει που να στραφεί. Μοναδική της παρηγοριά η φιλία με μια αφροαμερικανή που έχει όνομα Σουαχίλι, κάτι που της προκαλεί πραγματική έκπληξη.

Tomorrow Is Too Far – Ο τίτλος της ιστορίας είναι το όνομα ενός θανατηφόρου φιδιού. Ένα τέτοιο φίδι και η ασυγχώρητη κακία των παιδιών ήταν που οδήγησε ένα αγόρι στο θάνατο. Το τι συνέβηκε το μαθαίνουμε μέσα από τη σε δεύτερο πρόσωπο αφήγηση της αδελφής του νεκρού.

The Headstrong Historian – Αυτή είναι η μοναδική ιστορία που περιέχει απόηχους από το απόμακρο ιστορικό χθες της Νιγηρίας. Είναι η ιστορία μιας γυναίκας που παντρεύτηκε τον άντρα που αγαπούσε και όχι αυτόν που τις επέβαλλαν οι κανόνες της μικρής κοινωνίας όπου ζούσε, με αποτέλεσμα να γίνει «καταραμένη». Σαν τέτοια δεν μπορούσε να κάνει παιδιά, τα οποία έχανε το ένα μετά το άλλο. Μέχρι που η τύχη της χαμογέλασε κι απόκτησε ένα γιο, ο οποίος στο μέλλον θα την έκανε λίγο περήφανη και θα την απογοήτευε πολύ. Το πικρό ποτήρι της απόγνωσης θα της χάριζε και ο εγγονός της, αλλά τελικά τη χαρά της ζωής και τη δικαίωση της ύπαρξής της θα την έβρισκε στο πρόσωπο της εγγονής της, Γκρέις, που κάποια μέρα κόντρα σε όλους και σε όλα θα γινόταν η «ξεροκέφαλη ιστορικός» του τίτλου, και θα κατάφερνε να φέρει στο φως τις αλήθειες του λαού της, τις οποίες ιεραπόστολοι και αποικιοκράτες, προσπαθούσαν για χρόνια και χρόνια να παραχαράξουν.

Δε διάβασα ακόμη τα άλλα δύο βιβλία της Άντιτσι, αλλά στο δύσκολο είδος του διηγήματος μοιάζει να τα πηγαίνει μια χαρά, κι ας διακρίνω πού και πού κάποιες μάλλον αμήχανες στιγμές. Η γραφή της, ντοκουμενταριστική, κάπου θυμίζει τον Τσίνουα Ατσέμπε, ένα βιβλίο του οποίου είχα τη χαρά να διαβάσω πρόσφατα. Δυο φωνές από μια χώρα, που μοιάζει σήμερα όσο ποτέ άλλοτε να τις έχει ανάγκη.

Ζητούνται εθελοντές

Η ΜΚΟ ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ αναζητά εθελοντές για τις εκδηλώσεις που θα πραγματοποιήσει στις 27 & 28 Μαρτίου στην πλατεία Κλαυθμώνος, στο κέντρο της Αθήνας.

Στην πλατεία θα στηθεί περίπτερο της οργάνωσης το οποίο θα λειτουργεί από τις 10.00 έως τις 16.00. Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν διάφορα happening χορού, θεάτρου, μουσικής.
Επιπλέον θα συγκεντρώνονται υπογραφές για την Διακήρυξη Κατά της φτώχειας στην Αφρική.

Οι εθελοντές παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με το γραφείο της οργάνωσης μέχρι την Δευτέρα, 22 Μαρτίου για περισσότερες λεπτομέρειες. Η συμμετοχή σας απαιτεί μόνο της διάθεση χρόνου για το στήσιμο των εκδηλώσεων και την επιτυχημένη πραγματοποίηση τους.

Ελάτε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας κατά της φτώχειας στην Αφρική και σε όλο τον κόσμο.


ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΦΡΙΚΗ
Πανσελήνου 35 & Καστελλίου 13-15, Γαλάτσι Αττικής, Τ.Κ. 111 41
Τηλ. 210 8069737, Fax: 2102029247
www.citizensforafrica.org.gr
E-mail: citizensforafrica@gmail.com

Οι φυλετικοί πόλεμοι της Νιγηρίας

Πολλοί έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την πρόσφατη σφαγή των 500 χριστιανών στο κρατίδιο Πλατό της Νιγηρίας από ένοπλους μουσουλμάνους ως «πόλεμο των πολιτισμών» και διαμάχη με θρησκευτικά αίτια.

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι μάλλον πιο σύνθετη.

Στην Κεντρική Νιγηρία συναντώνται οι διαχωριστικές γραμμές μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων, όμως στη χώρα αυτή, όπου συνυπάρχουν σε ομοσπονδία 36 αυτόνομα κρατίδια και 250 διαφορετικές εθνικές και θρησκευτικές ομάδες, οι συμμαχίες και τα συμφέροντα της κάθε μιας αποτελούν διακριτές περιπτώσεις που δεν ενσωματώνονται σε έναν κανόνα, ούτε και υπακούουν στις θεωρίες του Χάντιγκτον.

Η διαμάχη χριστιανών - μουσουλμάνων έχει τις ρίζες της στην αποικιοκρατία, με τον πληθυσμό χωρισμένο στα δύο (50,5% μουσουλμάνοι, 48,5% χριστιανοί) και τη βαριά κληρονομιά του εμφύλιου πολέμου στη Μπιάφρα, στα τέλη του '60, που χαρακτηρίστηκε και πάλι τότε «θρησκευτική διαμάχη».

Και ναι, πράγματι, οι στασιαστές της Μπιάφρα που ανακήρυξαν ανεξάρτητο κράτος και αποσχίσθηκαν προσωρινά από τη Νιγηρία ήταν μεν χριστιανοί με αντίπαλους μουσουλμάνους, αλλά το υπόβαθρο της σύγκρουσης ήταν εθνοτικό, φυλετικό, καθώς οι αντάρτες της Μπιάφρα ανήκαν στη φυλή Λ'γκμπο, που κυριαρχεί στη Νοτιοανατολική Νιγηρία και ακολουθεί σχεδόν στο σύνολό της την Καθολική Εκκλησία.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Το λουλούδι της ερήμου

Το αφρικανικό όνειρο

O Ουίλιαμ Καμκουάμπα γεννήθηκε το 1987 στο Μαλάουι, μια από τις πιο φτωχές χώρες της Αφρικής. Στα 14 του αναγκάστηκε να παρατήσει το σχολείο.

Ήταν το μοναδικό αγόρι μιας οικογένειας με επτά παιδιά. Το 2001 μια τρομερή ξηρασία έπληξε το Μαλάουι, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να πεθάνουν σ΄ όλη τη χώρα από την πείνα. Ο Ουίλιαμ φιλοδοξούσε από μικρός να σπουδάσει και να ζήσει μια διαφορετική ζωή από αυτή του αγρότη πατέρα του.

Όμως ήταν υποχρεωμένος να αφήσει το σχολείο. Αφενός η οικογένειά του δεν μπορούσε να πληρώνει τα δίδακτρα (γύρω στα 80 δολάρια τον χρόνο), αφετέρου έπρεπε να βρει δουλειά για να βοηθήσει την οικογένειά του να επιβιώσει.

Επέστρεψε στο χωριό του, το Μασιτάλα, εν μέσω της ξηρασίας και έβαλε σκοπό του να φέρει ώς εκεί νερό και ηλεκτρικό για να βελτιώσει τη ζωή της οικογένειας και των συγχωριανών του. Είχε κλίση στις θετικές επιστήμες και βυθίστηκε σε βιβλία τα οποία είχε δανειστεί από μια βιβλιοθήκη. Με τη βοήθεια ενός εγχειριδίου, κατασκεύασε μια αιολική γεννήτρια χρησιμοποιώντας ευκαλύπτους, παλιά εξαρτήματα από ποδήλατα και τρακτέρ και υλικά τα οποία συγκέντρωσε από μια μάντρα για παλιοσίδερα. Και μπροστά στα έκπληκτα μάτια της οικογένειας και των γειτόνων του (στο Μαλάουι, μόνο το 2% του πληθυσμού απολαμβάνει την «πολυτέλεια» της ηλεκτροδότησης), κατάφερε να παραγάγει ηλεκτρισμό. Ο Ουίλιαμ Καμκουάμπα έγινε ήρωας για όλους εκείνους που ώς τότε τον θεωρούσαν τρελό. Λίγο αργότερα, εγκατέστησε στο χωριό μια αντλία που λειτουργούσε με ηλιακή ενέργεια για να εκμεταλλευθεί μια πηγή πόσιμου νερού που υπήρχε στην περιοχή, μετά κατασκεύασε άλλη μια αιολική γεννήτρια για να αρδεύει τα χωράφια των γονιών και των συγγενών του.

Τα επιτεύγματά του γρήγορα τράβηξαν πάνω του την προσοχή. Ο Ουίλιαμ Καμκουάμπα κλήθηκε να συμμετάσχει σε μια διάσκεψη για την τεχνολογία που έγινε στην Τανζανία, ενώ η φωτογραφία του δημοσιεύτηκε στην πρώτη σελίδα της «Ουώλ Στρητ Τζέρναλ». Πέρυσι κυκλοφόρησε σε βιβλίο η ιστορία του («Τhe boy who harnessed the wind», Το αγόρι που τιθάσευσε τον άνεμο), την οποία συνυπογράφει με τον Αμερικανό δημοσιογράφο Μπράιαν Μίλερ και η οποία κυκλοφόρησε την περασμένη εβδομάδα και στα γαλλικά (Εκδ. Ρresses de la Cite). Χάρη σε μια υποτροφία, ο Ουίλιαμ Καμκουάμπα παρακολουθεί σήμερα μαθήματα στο πολύ καλό Παναφρικανικό Λύκειο του Γιοχάνεσμπουργκ. Προσκαλείται τακτικά στο εξωτερικό για να συμμετέχει σε συνέδρια και οι επινοήσεις του παρουσιάσθηκαν σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Επιστημών και Βιομηχανίας του Σικάγου.

Από τα Νέα

Πολεμώντας την πολιομυελίτιδα

Σε νέα φάση το πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της πολιομυελίτιδας σε χώρες της Αφρικής όπως η Νιγηρία, στην οποία οι μουσουλμάνοι θρησκευτικοί ηγέτες είχαν εμποδίσει τις προηγούμενες προσπάθειες. Στη νέα επιχείρηση θα εμβολιαστούν 85 εκατομμύρια παιδιά σε 19 χώρες.

Η Πρωτοβουλία για την Παγκόσμια Εξάλειψη της Πολιομυελίτιδας φαινόταν να βρίσκεται κοντά στο στόχο της το 2003, μέχρι που ορισμένοι μουλάδες σε βόρειες περιοχές της Νιγηρίας άρχισαν να αντιδρούν, υποστηρίζοντας ότι τα εμβόλια ήταν επίτηδες μολυσμένα από τη Δύση ώστε να προκαλούν AIDS και στειρότητα.

Αποτέλεσμα της διακοπής των εμβολιασμών ήταν ένα νέο ξέσπασμα πολιομυελίτιδας, το οποίο ξεκίνησε το 2008 στη Νιγηρία και γρήγορα επεκτάθηκε σε όλη τη δυτική Αφρική μέχρι τη Μαυτιρανία.

Η μουσουλμανική θρησκευτική ηγεσία αναθεώρησε τη στάση της και από τον Ιανουάριο του 2009 προσφέρει στήριξη στο πρόγραμμα εμβολιασμού, αναφέρει το Reuters.

Το νέο πρόγραμμα θα καλύψει παιδιά κάτω των 5 ετών. Ξεκινά στις 6 Μαρτίου στη Νιγηρία και θα επεκταθεί αργότερα σε 18 χώρες της Κεντρικής και Δυτικής Αφρικής, ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Στην προσπάθεια συμμετέχουν 400.000 εθελοντές, διάφορες υπηρεσίες του ΟΗΕ, ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός και ο Ροταριανός Όμιλος.

Ο ιός της πολιομυελίτιδας μεταδίδεται από την έμμεση επαφή τα κόπρανα ασθενών, συνήθως μέσω μολυσμένου νερού. Προκαλεί παράλυση, μυική ατροφία, δυσμορφίες και σε κάποιες περιπτώσεις θάνατο.

Η ασθένεια παραμένει ενδημική και στο Αφγανιστάν, την Ινδία και το Πακιστάν, όπου τα προγράμματα εμβολιασμού θα συνεχιστούν.

Στη διάρκεια του 2009 αναφέρθηκαν παγκοσμίως 1.606 κρούσματα. Μέχρι το 1998, όταν ξεκίνησε η Πρωτοβουλία του ΟΗΕ για την Παγκόσμια Εξάλειψη της Πολιομυελίτιδας, η ασθένεια παρέλυε καθημερινά σχεδόν 1.000 παιδιά σε 125 χώρες.

Από το Βήμα

Όνειρα την εποχή του πολέμου

Το 1938, στο Kamirithu, ένα χωριό στην περιοχή του Λιμούρου στην Κένυα, γεννήθηκε ο Ngugi wa Thiongo, το πέμπτο παιδί της τρίτης γυναίκας του πατέρα του, σε μια πολυγαμική οικογένεια με τέσσερεις γυναίκες, που και τις τέσσερις αναγνώριζε και θεωρούσε μητέρες του.

Η πρώτη ήταν η αφηγήτρια – η παραμυθού, αυτή που ήξερε να μαζεύει τα παιδιά το βράδυ γύρω από τη φωτιά και να αφηγείται ιστορίες πραγματικές ή φανταστικές, που κρατούσαν τόσο όσο χρειαζόταν να μαγειρευτεί το φαγητό.
Αν το φαγητό ήταν πράσινο καλαμπόκι, η ιστορία έπρεπε να κρατήσει μισή ώρα. Το ίδιο και με τις γλυκοπατάτες. Αν όμως είχαν να ψήσουν κάτι που ήθελε περισσότερο χρόνο, όπως μαραντάμυλα, έπρεπε να πλέξουν τις ιστορίες ώστε να κρατήσουν περισσότερο, να συνδυάσουν τα κατορθώματα των ηρώων ώστε τα παιδιά να μείνουν ξύπνια.
΄Ηταν ιστορίες που επινοούσαν και ιστορίες που ήξεραν γιατί τις είχαν ακούσει ο ένας από τον άλλο. Η τροποποίηση και το πλέξιμο των ιστοριών που βασιζόταν στους αρχετυπικούς μύθους της παράδοσης, ήταν το πρώτο εργαστήρι για την τέχνη της αφήγησης, πριν ακόμα ο μικρός Ngugi πάει σχολείο.

Η συνέχεια στις Πινακίδες από κερί

Η σύλληψη της «λαίδης Γενοκτονία»

Για χρόνια, η Αγκάτ Χαμπιαριμάνα ζούσε ήσυχα σ΄ ένα προάστιο του Παρισιού ως η τραγική χήρα του πρώτου από τα εκατοντάδες χιλιάδες τραγικά θύματα της γενοκτονίας στη Ρουάντα. Προχθές συνελήφθη κατηγορούμενη ότι βοήθησε να οργανωθεί αυτό το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Λιγότερο από μία εβδομάδα μετά την επίσκεψη του Νικολά Σαρκοζύ στη Ρουάντα, την πρώτη αρχηγού του γαλλικού κράτους κατά την τελευταία 25ετία, η Αγκάτ Χαμπιαριμάνα συνελήφθη στο σπίτι της στο Κουρκουρόν, νοτίως του Παρισιού. Αφέθηκε αργότερα ελεύθερη, όμως της απαγορεύθηκε η έξοδος από τη Γαλλία και είναι υποχρεωμένη να εμφανίζεται μια φορά τον μήνα σε δικαστή. Έχει μπροστά της μια δικαστική μάχη για να αποφύγει να εκδοθεί στη Ρουάντα, τη χώρα που είδε για τελευταία φορά στις 9 Απριλίου 1994. Οι γαλλικές δυνάμεις τη βοήθησαν να περάσει στο Κονγκό τρεις ημέρες αφού το αεροπλάνο που μετέφερε τον σύζυγό της, τον πρόεδρο Ζουβενάλ Χαμπιαριμάνα, καταρρίφθηκε κοντά στο αεροδρόμιο του Κιγκάλι. Η ίδια ισχυρίζεται πως δεν είχε καμιά επιρροή στις κρατικές υποθέσεις και καμιά σχέση με το όργιο των σφαγών, που μέσα σε 100 ημέρες στοίχισαν τη ζωή σε 800.000 ανθρώπους, κυρίως μέλη της φυλής των Τούτσι.

Η συνέχεια στα Νέα

Πάει για πρόεδρος ο Ελ Μπαραντέι

Ο πρώην επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (IAEA) Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι δήλωσε έτοιμος να θέσει υποψηφιότητα για να διαδεχθεί τον πρόεδρο Χόσνι Μουμπάρακ κι ότι η πολιτική αλλαγή είναι ο μόνος τρόπος να αποφευχθεί το ξέσπασμα ταραχών στην Αίγυπτο.

«Η αλλαγή έρχεται σίγουρα. Η αλλαγή με ειρηνικά μέσα είναι ο μόνος τρόπος να αποφευχθούν ταραχές», δήλωσε ο Ελ Μπαραντέι, ο οποίος ανακοίνωσε ότι θα θέσει υποψηφιότητα για την προεδρία την επόμενη χρονιά, μετά από 12 χρόνια στην ηγεσία της IAEA, η οποία εδρεύει στη Βιέννη.

«Εργάζομαι για να κινητοποιήσω τις λαϊκές μάζες που τάσσονται υπέρ της αλλαγής ώστε να μετατραπεί το σύστημα στην Αίγυπτο σε ένα δημοκρατικό σύστημα που διασφαλίζει κοινωνική δικαιοσύνη», είπε.

«Το πρώτο βήμα είναι να τροποποιηθεί το Σύνταγμα ώστε να διασφαλιστούν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές και κατόπιν να καταρτιστεί νέο Σύνταγμα στη χώρα», πρόσθεσε.

Το ισχύον Σύνταγμα απαγορεύει τη συμμετοχή στον Ελ Μπαραντέι στις προεδρικές εκλογές, καθώς ορίζει ότι οι υποψήφιοι πρέπει να είναι επικεφαλής ενός κόμματος για τουλάχιστον ένα χρόνο και το κόμμα να υπάρχει για τουλάχιστον πέντε χρόνια.

Ως ανεξάρτητος υποψήφιος θα χρειαζόταν τη στήριξη τουλάχιστον 250 εκλεγμένων αξιωματούχων από την άνω και την κάτω βουλή καθώς και δημοτικά συμβούλια - όλα αυτά τα σώματα κυριαρχούνται από το Εθνικό Δημοκρατικό Κόμμα του Μουμπάρακ.

Από την Καθημερινή

Αγοράζουν την... Αφρική

Οι κυβερνήσεις της αφρικανικής ηπείρου έχουν ήδη παραχωρήσει, κάτω από πολύ αδιαφανείς συνθήκες, εκατομμύρια εκτάρια καλλιεργήσιμης γης. Με πρωτοβουλία πολυεθνικών εταιρειών διατροφής και ορισμένων κρατών, κυρίως της Μέσης Ανατολής και της Ασίας, μελετώνται διάφορα σχέδια, τα οποία, εάν τελικά υλοποιηθούν, θα βάλουν σε κίνδυνο τις κοινωνίες, τις φυσικές ισορροπίες και τη γεωργία της περιοχής.

Στις 18 και 19 Νοεμβρίου 2009, το συνεδριακό κέντρο Elizabeth ΙΙ στο Λονδίνο φιλοξενεί τη διάσκεψη δωρητών για τη Σιέρα Λεόνε. Στο βήμα, ο πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, του οποίου η οργάνωση (Africa Governance Initiative) είναι χορηγός της εκδήλωσης, παροτρύνει ενεργά τους συνέδρους να αγοράσουν αγροτικές εκτάσεις σε μια χώρα που, κατά την έκφρασή του, «διαθέτει εκατομμύρια εκτάρια καλλιεργήσιμης γης(1)». Εχοντας... παρασυρθεί από τον ενθουσιασμό του, ο Μπλερ φαίνεται να ξεχνά τα εκατομμύρια των κατοίκων της Σιέρα Λεόνε που εξαρτώνται από τις σοδειές αυτών των εδαφών.

Πεπεισμένοι ότι θα αποκομίσουν σημαντικά κέρδη, πολλοί τραπεζικοί οργανισμοί, επενδυτικά ταμεία, μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι, κράτη και ορισμένοι δισεκατομμυριούχοι σχεδιάζουν να εγκαταστήσουν στην Αφρική γιγάντια βιομηχανικά αγροκτήματα με σκοπό την παραγωγή προϊόντων διατροφής και βιοκαυσίμων που θα προορίζονται αποκλειστικά για εξαγωγή. Η εξαγορά και η μακροχρόνια ενοικίαση αγροτικών εκτάσεων παρουσιάζονται σκόπιμα ως αναπτυξιακά προγράμματα που αποφέρουν όφελος τόσο στα εμπλεκόμενα οικονομικά σχήματα όσο και στα αφρικανικά κράτη.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Ταξίδι στην ακτή των φωκών

Αλήθεια, τι δουλειά έχει ένας πληθυσμός της φώκιας της Μεσογείου στις ακτές της Μαυριτανίας; Η μεσογειακή φώκια (monachus monachus) είναι ένα από τα σπανιότερα θαλάσσια θηλαστικά του πλανήτη, με παγκόσμιο πληθυσμό που δεν ξεπερνά τα 600 άτομα. Ο δεύτερος πιο σημαντικός πληθυσμός αυτού του τόσο σπάνιου είδους επιβιώνει στις ακτές της Μαυριτανίας και της Δυτικής Σαχάρας. Στην Ακτή των Φωκών σήμερα ζουν και αναπαράγονται περίπου 150 μεσογειακές φώκιες .
Το μικρό δικινητήριο Raytheon έκανε περίπου δύο ώρες για να πετάξει πάνω από το κομμάτι του Ατλαντικού που χωρίζει τα Κανάρια νησιά από τις ακτές της Μαυριτανίας. Κάτω, τα κύματα του Ατλαντικού δημιουργούν μια ζώνη με κατάλευκους αφρούς, καθώς χτυπάνε με ορμή στις απόκρημνες ακτές όπου σχηματίζονται πολυάριθμες θαλασσινές σπηλιές. Προς την ενδοχώρα απλώνεται εκτυφλωτική κάτω από το μεσημεριανό Ηλιο η επιβλητική Σαχάρα. Ο πιλότος έχει ήδη αρχίσει τη διαδικασία προσέγγισης στο αεροδρόμιο του Νουαντιμπού και το αεροπλάνο πλησιάζει όλο και περισσότερο προς το έδαφος. Από το παράθυρο προσπαθώ να διακρίνω την πόλη. Τη βλέπω, χαμηλά, πέρα από το δεξιό κινητήρα του αεροσκάφους και σίγουρα σε τίποτα δεν μοιάζει με αυτό που οι κάτοικοι του αναπτυγμένου κόσμου έχουν στο μυαλό τους όταν λένε «πόλη». Μια μεγάλη συστάδα από παράγκες και παραπήγματα παραταγμένα πάνω στην άμμο κάτω από τον καυτό αφρικανικό Ηλιο είναι η πρώτη εικόνα που έχω για το Νουαντιμπού. Σίγουρα δεν είναι η εικόνα που περιμένει κανείς για τη δεύτερη σε μέγεθος πόλη μιας χώρας. Η Μαυριτανία όμως δεν είναι μια χώρα του αναπτυγμένου κόσμου.

Η συνέχεια στην Ελευθεροτυπία

Πραξικόπημα στο Νίγηρα

Περίπολοι του στρατού κατέκλυσαν και χθες τους δρόμους του Νιαμέι, της πρωτεύουσας της Δημοκρατίας του Νίγηρα, μία ημέρα μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα το οποίο ανέτρεψε τον πρόεδρο Μαμαντού Τάντζα. Τόσο οι Ηνωμένες Πολιτείες όσο και η Αφρικανική Ενωση καταδίκασαν το πραξικόπημα. Σύμφωνα με χθεσινοβραδινές πληροφορίες, ο ανατραπείς πρόεδρος της αφρικανικής χώρας, η οποία διαθέτει κοιτάσματα ουρανίου, κρατείται από τους στρατιωτικούς και είναι καλά στην υγεία του. Η στρατιωτική χούντα, που κατέλαβε το προεδρικό μέγαρο την περασμένη Πέμπτη και η οποία αυτοαποκαλείται Ανώτατο Συμβούλιο για την Αποκατάσταση της Δημοκρατίας, όρισε ως επικεφαλής της τον Σάλου Τζίμπο.

Η συνέχεια στην Καθημερινή

Επιστροφή της Ζιμπάμπουε στο ΔΝΤ

Οι χώρες-μέλη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου συμφώνησαν ομόφωνα χθες Παρασκευή να αποκατασταθεί το δικαίωμα ψήφου της Ζιμπάμπουε, το οποίο είχε ανασταλεί πριν επτά χρόνια, εξέλιξη που σηματοδοτεί μια πορεία εξομάλυνσης των σχέσεων της Χαράρε με σημαντικούς διεθνείς δωρητές.

Το ΔΝΤ ανέφερε, πάντως, ότι η Ζιμπάμπουε δεν δικαιούται οικονομική βοήθεια έως ότου τακτοποιήσει καθυστερούμενες οφειλές της προς το Ταμείο και έως ότου παρουσιάσει ένα σχέδιο για να αποπληρώσει τις οφειλές της προς την Παγκόσμια Τράπεζα και την Αφρικανική Τράπεζα Αναπτύξεως.

Οι οφειλές της Ζιμπάμπουε προς τους τρεις διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς ανέρχονται συνολικά σε περίπου 1,3 δις δολάρια. Συνολικά το εξωτερικό χρέος της χώρας, περιλαμβανομένου και αυτού προς το Κλαμπ των Παρισίων, ανέρχεται σε περίπου 6 δις δολάρια.

Σε συνέντευξή του στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters ο υπουργός Οικονομικών της Ζιμπάμπουε Τεντάι Μπίτι δήλωσε ότι χώρες όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία έκαναν δηλώσεις στήριξης της χώρας στην διάρκεια της συνόδου του ΔΝΤ αλλά τόνισαν ότι θέλουν να δουν κι άλλες πολιτικές και οικονομικές μεταρρυθμίσεις.

Η συνέχεια στην Καθημερινή

Κλείνουν οι στρατιωτικές βάσεις της Γαλλίας στη Σενεγάλη

Οι Γαλλικές στρατιωτικές βάσεις στην πρωτεύουσα της Σενεγάλης Ντακάρ θα κλείσουν βάσει διμερούς συμφωνίας η οποία θα υπογραφεί πριν την 4η Απριλίου, ανακοίνωσε η προεδρία στην αφρικανική χώρα.

«Οι Γαλλικές στρατιωτικές βάσεις θα κλείσουν στο Ντακάρ βάσει μιας συμφωνίας που θα υπογραφεί πριν την 4η Απριλίου από τις δύο χώρες», ανέφερε εκπρόσωπος του προέδρου Αμπντουλαγιέ Ουαντέ.

Η Γαλλία και η - πρώην αποικία της- Σενεγάλη είχαν συνάψει συμφωνία για τις βάσεις το 1974, και 1.200 Γάλλοι στρατιώτες βρίσκονται σήμερα στο Ντακάρ, σε μια από τις τρεις μόνιμες Γαλλικές στρατιωτικές βάσεις στο έδαφος της Αφρικής.

Πάντως κυβερνητική πηγή ανέφερε ότι η διμερής στρατιωτική συνεργασία θα συνεχιστεί, περιλαμβανομένης και της παρουσίας στρατιωτικών μονάδων.

Η ανακοίνωση σημειώθηκε μερικές ημέρες μετά την επίσκεψη του Γάλλου υπουργού Άμυνας Ερβέ Μορέν για την επαναδιαπραγμάτευση των αμυντικών συμφωνιών των δύο κρατών.

Τον Αύγουστο το 2009, ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί είχε υποσχεθεί ότι η επαναδιαπραγμάτευση των αμυντικών συμφωνιών με οκτώ χώρες της Αφρικής επρόκειτο να ολοκληρωθούν πριν το τέλος του έτους. Αλλά υπογράφτηκαν μόλις δύο, με το Τόγκο και το Καμερούν, και μια τρίτη αναμένεται να συναφθεί σύντομα με την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία.

Η Γαλλία, σύμφωνα με σύμβουλο του Μορέν, συνεχίζει να «μελετά» το ζήτημα της στρατιωτικής παρουσίας της στις δυτικές αλλά και στις ανατολικές ακτές της Αφρικής.

Από την Καθημερινή

Μαντέλα... ο έλληνας!

«Ο Νέλσον Μαντέλα εμπνεόταν από τη φιλοσοφία των αρχαίων Ελλήνων. Στη φυλακή ανέβαζε και αρχαίες ελληνικές τραγωδίες μαζί με τους συγκατηγορούμενούς του.Η πρώτη του παράσταση ήταν αυτή της 'Αντιγόνης' του Σοφοκλή όπου ο Μαντέλα ερμήνευσε τον ρόλο του Κρέοντα» .

Αυτό αποκάλυψε ο ομογενής νομικός της Νότιας Αφρικής, Γιώργος Μπίζος, σε συνέντευξή του στο ραδιοφωνικό πρόγραμμα της «SBS» στην Αυστραλία, όπου μίλησε και για άγνωστες πτυχές του Νέλσον Μαντέλα, με τον οποίο συνδέεται πολύ στενά εδώ και έξι δεκαετίες.

Η συνέντευξη δόθηκε με αφορμή τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την απελευθέρωση του Νέλσον Μαντέλα, που εορτάστηκε την Πέμπτη.

Όπως είπε ο κ. Μπίζος, ο ρόλος του Κρέοντα δίδαξε τον Μαντέλα πως «ο ηγέτης θα πρέπει να κυβερνά δίκαια και όχι δικτατορικά αλλά και να μην φοβάται» .

Ο κ. Μπίζος που ακόμα και σήμερα έχει σχεδόν καθημερινή επικοινωνία με τον πρώην πρόεδρο της Νότιας Αφρικής, λέει πως Ο Νέλσον Μαντέλα διαβάζει τέσσερις εφημερίδες καθημερινά και βλέπει τις ειδήσεις στην τηλεόραση, αλλά η μνήμη του αρχίζει να εξασθενεί.

«Θυμάται καλύτερα τα γεγονότα των δεκαετιών του '40, του 50, του '60 και του '70», λέει.

Ο κ. Μπίζος προσθέτει πως ο Μαντέλα λατρεύει την Ελλάδα και είναι γνώστης, κυρίως της αρχαίας Ελλάδας.

«Η Ελλάδα», λέει, «είναι η μάνα της Δημοκρατίας και η Νότια Αφρική η πιο μικρή κόρη της».

Η συνέχεια στην Καθημερινή

Η αφρικανική απάντηση στη Νike

Η αιθιοπική μάρκα SoleRebels, τα προϊόντα της οποίας είναι εμπνευσμένα από τα παπούτσια που φορούσαν οι Αιθίοπες αντάρτες στο πρόσφατο παρελθόν, γίνεται πρότυπο για κοινωνικά υπεύθυνες εταιρείες σ΄ όλο τον κόσμο.

Στην Αφρική, τα παλιά ελαστικά των φορτηγών δεν πεθαίνουν ποτέ. Εδώ και δεκαετίες, αγρότες και αντάρτες χρησιμοποιούν το καουτσούκ για να κατασκευάζουν γερά και φτηνά παπούτσια. Σήμερα όμως, χάρη στη Βηθλεέμ Τιλαχούν Αλέμου, τα προϊόντα αυτά γνωρίζουν μια απροσδόκητη διεθνή επιτυχία. «Όταν ήμουν μικρή, είχαμε πόλεμο και οι αντάρτες που φορούσαν σανδάλια με σόλες από παλιά ελαστικά έδιναν ελπίδα στον λαό. Έτσι ονόμασα την εταιρεία μου SoleRebels», λέει η νεαρή υποδηματοποιός και μητέρα δύο παιδιών, αναφερόμενη στους αντάρτες που πολέμησαν τη δικτατορία του Μεγκίστου (ανατράπηκε το 1991). «Η ανακύκλωση είναι τρόπος ζωής στην Αιθιοπία», προσθέτει. «Δεν πετάμε πράγματα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ξανά. Ήθελα να ξεκινήσω απ΄ αυτή την ιδέα για να δημιουργήσω κάτι».

Η συνέχεια στα Νέα

Απελευθέρωση ενός συμβόλου

Η μορφή του Νέλσον Μαντέλα, που βρίσκεται σε μπλούζες, κοσμήματα και αναμνηστικά δώρα, γνωρίζει αυτές τις ημέρες νέα εμπορική επιτυχία χάρη στη σημερινή 20ή επέτειο της αποφυλάκισής του.

Ελάχιστοι θυμούνται πια τον νεαρό, σκληρό δικηγόρο, λάτρη της πυγμαχίας και ηγετικό στέλεχος της ένοπλης αντιστασιακής οργάνωσης στο ρατσιστικό καθεστώς του απαρτχάιντ. «Ο Μαντέλα έγινε άγιος στη νήσο Ρόμπεν, ένα πανίσχυρο σύμβολο κατά της καταπίεσης, της απομόνωσης. Η πολυετής φυλάκιση πολιτικού συμβόλου έχει την ικανότητα να το αναβαπτίσει. Κάθε κακό του χαρακτηριστικό σβήνεται και οι αρετές του πολλαπλασιάζονται στα μάτια του κοινού», λέει η Ομπρεϊ Ματσικί, καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Γιοχάνεσμπουργκ.

Η συνέχεια στην Καθημερινή