Πεινασμένοι Δισεκατομμυριούχοι

Τέσσερις λέξεις πρόφερε, όλες κι όλες, ο Νέλσον Μαντέλα για τη Ζιμπάμπουε και αμέσως ολόκληρος ο πλανήτης άνοιξε τα αυτιά του. Ο 90χρονος Αφρικανός ηγέτης έκανε λόγο για «τραγική χρεοκοπία της ηγεσίας» στην πολύπαθη χώρα, που βρίσκεται στη δίνη μιας (αιματηρής) πολιτικής κρίσης. Μια ματιά στην πατρίδα των «λιμοκτονούντων δισεκατομμυριούχων».
Oι ψηφοφόροι της Ζιμπάμπουε καλούνται σήμερα στις κάλπες να εκλέξουν τον νέο τους πρόεδρο. Έχουν να επιλέξουν μεταξύ του (απερχόμενου) Ρόμπερτ Μουγκάμπε και του... (απερχόμενου) Ρόμπερτ Μουγκάμπε! Ο ηγέτης του αντιπολιτευόμενου Κινήματος για τη Δημοκρατική Αλλαγή, Μόργκαν Τσβανγκιράι, αποσύρθηκε την περασμένη Κυριακή από την κούρσα (ο Τσβανγκιράι είχε επικρατήσει του Μουγκάμπε στον πρώτο εκλογικό γύρο τον Μάρτιο, χωρίς να καταφέρει ωστόσο να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία) καταγγέλλοντας κρατική «εκστρατεία βίας» που έχει στοιχίσει τη ζωή τουλάχιστον 90 οπαδών του. Έκτοτε έχει βρει καταφύγιο στην πρεσβεία της Ολλανδίας, ενώ η διεθνής κοινότητα καλεί επανειλημμένως τον Μουγκάμπε να αναβάλει τις εκλογές. Ο Μουγκάμπε δεν ανέχεται τους ξένους δημοσιογράφους. Αν εμφανιστείς όμως στο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας Χαράρε ως τουρίστας, ερασιτέχνης του σαφάρι, αποκτάς βίζα εισόδου στο άψε σβήσε. Αυτό έκανε και ο απεσταλμένος της «Μonde». Λίγο αργότερα, σημείωνε το πρώτο στοιχείο που τον εντυπωσίασε: δύο χαρτονομίσματα των 100 εκατ. δολαρίων Ζιμπάμπουε πεταμένα στον δρόμο. Κανένας από τους περαστικούς δεν έμπαινε στον κόπο να τα μαζέψει. Και γιατί να το κάνει; Δεν αρκούν ούτε για πουρμπουάρ. Ο πληθωρισμός εκτιμάται στο 2.000.000%, οι τιμές αυξάνονται κατά 165.000% τον χρόνο, μια φρατζόλα ψωμί κοστίζει 6 δισ. δολάρια Ζιμπάμπουε, 150 φορές ακριβότερα από όσο τον Μάρτιο. Οι ταμίες στα (σχεδόν άδεια από προϊόντα, πλην όμως πολυτελή) καταστήματα κάνουν ώρες να μετρήσουν τα μετρητά, αλλά επιταγές δεν δέχονται: το τοπικό νόμισμα υποτιμάται με ταχύτητα φωτός. Μέσα Ιουνίου το αμερικανικό δολάριο ισοδυναμούσε με 6 εκατ. δολάρια Ζιμπάμπουε, σήμερα με 11 εκατ. «Η Ζιμπάμπουε είναι η χώρα των λιμοκτονούντων δισεκατομμυριούχων», το είπε στον Γάλλο απεσταλμένο ένας ντόπιος, ο Πίτερ, που βγάζει ως φύλακας τον μήνα 10 δισ. δολάρια Ζιμπάμπουε- κάτι λιγότερο από δύο ευρώ... Μιλώντας στο Λονδίνο, όπου διοργανώνεται σήμερα προς τιμήν των επερχόμενων 90ών γενεθλίων του μεγαλοπρεπής συναυλία, ο Νέλσον Μαντέλα «έσπασε τη σιωπή του» για τη Ζιμπάμπουε, της αφιέρωσε όμως μόνο τέσσερις λέξεις. Κατά τον Σουδανό πρώην παιδί-στρατιώτη και νυν καλλιτέχνη της χιπ χοπ Εμάνουελ Τζαλ, έκανε ό,τι καλύτερο: «Ο Μαντέλα είναι σοφός, ξέρει πως όσο περισσότερο δείχνουμε τον Μουγκάμπε με το δάχτυλο τόσο πιο πολύ θα υποφέρει ο λαός». Για τον Τζαλ, ο μόνος τρόπος να σωθεί η Ζιμπάμπουε είναι να μεσολαβήσει μυστικά ο Μαντέλα. Μάλλον όμως είναι πιο περίπλοκο από αυτό.

Το χρονικό μιας χρεοκοπημένης χώρας

● ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΑΠΟΙΚΙΑ με το όνομα Νότια Ροδεσία έως το 1965, Δημοκρατία της Ροδεσίας στα πρότυπα του νοτιοαφρικανικού απαρτχάιντ έως το 1980, η Ζιμπάμπουε απέκτησε την ανεξαρτησία της και τον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρωθυπουργό το 1980: ήταν ο Ρόμπερτ Μουγκάμπε.

● Ο ΜΟΥΓΚΑΜΠΕ είχε μείνει στη φυλακή 10 χρόνια (1964-1974) για τον αγώνα του εναντίον της λευκής μειοψηφίας που διαφέντευε, υπό τον Ίαν Σμιθ, τη χώρα. Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, ανέλαβε ηγέτης του απελευθερωτικού κινήματος ΖΑΝU. Το 1980 εξελέγη πρωθυπουργός, το 1987 πρόεδρος και παραμένει, αλλά με κάθε άλλο παρά δημοκρατικές μεθόδους.

● Η ΖΙΜΠΑΜΠΟΥΕ ήταν κάποτε η μεγαλύτερη εξαγωγός καπνού στον κόσμο και ο σιτοβολώνας της Νότιας Αφρικής. Σήμερα, η παραγωγή καπνού έχει συρρικνωθεί στους 70.000 τόνους- από 290.000 το 1999- και η χώρα αναγκάζεται να εισάγει καλαμπόκι.

● ΕΝΑΣ στους πέντε κατοίκους είναι άνεργος - πολλοί υποσιτίζονται. Το 1990, το προσδόκιμο ζωής ήταν 63 έτη, το 2005 40,9 έτη. Κάθε εβδομάδα, 3.200 άνθρωποι πεθαίνουν στη Ζιμπάμπουε από ΑΙDS.

Από Τα Νέα