Το ταξίδι τελείωσε, το ταξίδι αρχίζει

Έτσι νιώθω: Κάθε τέλος και αρχή. Ίσως το πιο ουσιαστικό μέρος του ταξιδιού τώρα να αρχίζει, καθώς αύριο το βράδυ φεύγω για μια πραγματικά δημοκρατική, πλην βίαια, χώρα, όπου η εγκληματικότητα αποτελεί ένα από τα αναπόσπαστα κομμάτια της πραγματικότητάς της.
Αλλά, τουλάχιστον εκεί, θα έχω περισσότερη ελευθερία κινήσεων: Θα μπορώ να πηγαίνω όπου θέλω, όποτε θέλω. Θα μπορώ να επισκεφθώ τόπους παρόμοιους μ’ αυτούς που υπάρχουν στη Ζιμπάμπουε, οι οποίοι όμως δεν έχουν την κάτω βόλτα.
Κάποιοι λένε ότι η Νότιος Αφρική δεν είναι και τόσο... Αφρική. Μοιάζει περισσότερο, υποστηρίζουν, με μια ευρωπαϊκή χώρα όπου ζουν απλά περισσότεροι μαύροι. Κι αν είναι αλήθεια, ε, και τι έγινε! Θα πάω, θα δω, θα μάθω, θα περιγράψω. Αρκετά κάθισα εδώ προσπαθώντας να κατανοήσω τα ακατανόητα, να περιγράψω τα απερίγραπτα, αν και η αλήθεια είναι ότι νιώθω κάπως παράξενα που φεύγω. Ας είναι. Όπως ήδη είπα: Σύντομα θα επιστρέψω.
Προς το παρόν ανυπομονώ να βρεθώ και πάλι στο δρόμο. Να δω νέους τόπους, νέα πρόσωπα, να γνωρίσω κάτι ακόμη από την πραγματικότητα της Αφρικής. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρω σχεδόν τίποτα. Όσα περισσότερα μαθαίνω, τόσο πιο πολύ αντιλαμβάνομαι το μέγεθος της άγνοιάς μου. Οι γνώσεις δεν κατακτώνται με τα λόγια και τις καλές προθέσεις.
Θέλω φεύγοντας, μετά από μερικές βδομάδες, απ’ αυτό, το νότιο άκρο της αφρικανικής ηπείρου, να μπορώ να πω στον εαυτό μου, ότι όσο ήμουνα εδώ έγινα λίγο πιο σοφός, μια στάλα πιο γνωστικός. Έως τότε, καλύτερα θα ήταν αν δε μιλούσα ξανά, για τα κέρδη και τις ζημιές αυτού του ταξιδιού. Ο απολογισμός αργεί, κι ο δρόμος περιμένει...